Ülkeler bazında belirli dönemler itibarıyla (genellikle aylık seride) hesaplanan ekonomik güven endeksleri, belli bir eşik değerini dikkate alarak genel ekonomik duruma ilişkin bir görünüm ortaya koymayı amaçlamaktadır. Hesaplanan endeks değerinin ilgili eşik değerinin altında kalması genel ekonomik duruma yönelik görece daha zayıf bir görünümün öngörüldüğünü ifade ederken aksi durumda ise genel ekonomik duruma yönelik bir iyimserlik halinden bahsetmek mümkündür.

Ülkemizde 2007 yılının Ocak ayından itibaren hesaplanmaya başlanan ekonomik güven endeksi Mayıs ayındaki değeri ile son 1,5 yıldaki en yüksek seviyesine ulaştı. 2014 yılının Ekim ayından itibaren kesintisiz bir yıl boyunca kötümser bir görünüm ortaya koyan (diğer bir deyişle 100 eşik değerinin altında kalan) ekonomik güven endeksi son olarak Kasım 2015’te 100 değerini geçerek 101,7 seviyesine yükselmişti. Takip eden dönemde üst üste 17 ay boyunca genel ekonomik görünüme yönelik kötümser bir öngörü çizen ekonomik güven endeksi Mayıs ayı ile beraber eşik değeri olan 100 değerinin üzerine çıkarak 100,5 değerine yükseldi.

ŞEKİL 1: Ocak 2007-Mayıs 2017 Döneminde Ekonomik Güven Endeksi

2017 yılının Mayıs ayında ekonomik güvenin tekrar iyimser bir görüntüye ulaşmasının nedenleri değerlendirildiğinde ise Mayıs ayında ekonomik güven endeksindeki artışın tüketici, hizmet sektörü, perakende ticaret sektörü ve inşaat sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandığını söylemek mümkün. Söz konusu dönemde Nisan ayına kıyasla, tüketici güveninde %2,1 oranında, hizmet sektörü güven endeksinde %2,1 oranında, perakende ticaret güven endeksinde %1,1 oranında ve inşaat sektörü güven endeksinde %0,8 oranında artışlar gözlemlendi. Reel kesim güven endeksi ise Mayıs ayında bir önceki aya göre %1,4 oranında geriledi.

Ekonomik güven endeksinin alt kırılımlarını da değerlendirdiğimizde 17 aydan sonra gelen iyimser görüntünün altında yatan nedenler daha iyi anlaşılacaktır. Mayıs ayında örneğin, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi %4,5 oranında artarken yine gelecek 12 aylık dönemdeki hanelerin maddi durum beklentileri ise %1,4 oranında artış göstermiş. Reel kesim güveninde görülen düşüşün başlıca nedenleri arasında ise gelecek üç aya ilişkin üretim hacmi beklentisinde ve toplam sipariş miktarı beklentisinde yaşanan düşüşler yer alıyor. Perakende ticaret sektöründeki satışların ve iç hacminin artacağının beklentisi ile ekonomimizin lokomotifi konumundaki inşaat sektöründeki toplam çalışan sayısında yaşanması beklenen artış ise sırasıyla perakende ticaret sektörü güvenini ve inşaat sektörü güvenini yukarıya taşıyan faktörler olmuştur.

Miladi takvimde bir ayı daha bu hafta ile kapatıyor, yarından itibaren de Mübarek Ramazan ayına hoş geldin diyoruz. Ramazan ayımızın tüm değerli okuyucularımız ile beraber huzur ve esenlik içerisinde geçmesi ve Bayram gibi günlere erişmemiz dileğimle.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 26 Mayıs 2017 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.