Her ay Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan imalat sanayi kapasite kullanım oranı temel olarak imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinin İktisadi Yönelim Anketi’nin uygulama döneminde mevcut fiziki kapasitelerine göre fiilen gerçekleşen kapasite kullanımlarının alınarak değerlendirilmesi amaçlamaktadır (Kaynak: TCMB). Son olarak Haziran ayı için açıklanan veri bize gösteriyor ki ekonomik performansımızın itici gücü olan sanayi sektörü ve bu sektörün en önemli bileşeni olan imalat sanayinde önümüzdeki döneme ilişkin olarak beklentilerimiz olumlu.
Haziran ayı imalat sanayi kapasite kullanım oranı Eylül 2008’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. En son 2008 yılının Eylül ayında %79,6 düzeyinde gerçekleşen imalat sanayi kapasite kullanım oranı aradan geçen yaklaşık 9 yıldan sonra en yüksek düzeyine Haziran ayında %79 ile ulaştı. Bu iki dönem arasında geçen 104 ay süresince imalat sanayi kapasite kullanım oranının ortalama değeri ise %75,1 olarak gerçekleşmişti.
Şekil 1: Ocak 2007-Haziran 2017 Döneminde İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı

İmalat sanayi kapasite kullanım oranının yanında ekonomik büyümenin de önemli öncü göstergelerinden birisi olarak kabul edilen sanayi üretim endeksinde yılın ilk çeyreğinde gözlemlenen büyümenin yanında ikinci çeyreğin hemen başındaki %6,7 oranındaki büyüme de sanayi sektöründe işlerin iyi gittiğinin bir göstergesi oldu. Son olarak 2015 yılının Ağustos ayında yıllık bazda %6,9 oranında artan sanayi üretimi sonrasındaki dönemdeki en yüksek büyüme oranını 2017 yılı Nisan ayı itibarıyla gerçekleştirmiş durumda. Bu iki dönem arasında ortalama olarak %2,3 oranında artan sanayi üretimi Nisan ayı itibarıyla ise %6,7 oranında artış gösterdi. Geçtiğimiz haftalarda yine bu satırlardan sizlerle paylaştığım gibi, ikinci çeyrek itibarıyla sanayi üretiminde yaşanan bu olumlu gelişme Sayın Cumhurbaşkanımızın da sıçrama yılı olarak ifade ettikleri 2017 yılının kalan kısmında ekonomik büyümemizin yine beklentileri yukarı yönlü revize etmeye zorlayacak şekilde gelişeceğinin habercisi olarak görünüyor.
Şekil 2: Ocak 2014-Nisan 2017 Döneminde Sanayi Üretim Endeksinde Yıllık Değişim

Veri bir zamanda faturalanan toplam satışları içeren sanayi ciro endeksi yılın ilk dört ayı itibarıyla gayet keskin artışlar gösteriyor. Öyle ki, yıllık bazda baktığımızda takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi yılın ilk dört ayı itibarıyla aylık ortalama %25,6 oranında artış göstermiş durumda. Hatırlayalım, ülkemiz için gayet zor geçen 2016 yılında aynı oran %7,1 oranında kalmıştı.
Şekil 3: Ocak 2014-Nisan 2017 Döneminde Sanayi Ciro Endeksinde Yıllık Değişim

Önümüzdeki dönem bize neler gösterecek bilemiyoruz ama bu zamana kadar yaptığımız değerlendirmelerde zor geçen bir yılın ardından 2017 yılıyla beraber sanayi sektöründe çarkların tekrar hızlanmaya başladığını görebiliyoruz. Umalım ki yılın kalan kısmında da bu olumlu seyir devam eder ve ekonomimiz yüksek büyüme oranları ile gelişmiş ekonomiler arasındaki yerine bir adım daha yaklaşır.
Yaz sıcakları başladı, siz değerli okuyucularımıza güzel ama dikkatli yaz günleri diliyorum.
Güzel bir hafta olsun.
Bu yazı 30 Haziran 2017 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.