10 günlük Zafer Bayramı ve Kurban Bayramı tatilinden, hepimize iyi gelen dinlenmeden sonra bir haftalık aranın ardından yeniden siz değerli okuyucularımız ile beraberiz. Vesileyle, önce 30 Ağustos Zafer Bayramınızı daha sonrasında ise Kurban Bayramınızı kutlayarak sözlere başlamak ve geçen haftaki kısa ayrılığımızın hemen ardından bugün açıklanan Ağustos ayı tüketici fiyat endeksi ile çok özlediğimiz buluşmalarımıza kaldığımız yerden devam etmek istiyorum.

Tüketici fiyatları ekonomi ile ilgili olsun olmasın, toplumun her kesimini alakadar eden bir konu, sonuçta hepimiz birer tüketiciyiz aynı zamanda. Dolayısıyla, tüketici fiyatlarındaki gelişmeler sadece ekonomik gelişmeleri takip eden bireylerin değil bunun yanında yolu pazardan, manavdan, alışveriş merkezinden geçen herkesin önemsediği bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Sizin de takip ettiğiniz gibi geçtiğimiz Nisan ayında tüketici fiyatları bir önceki yılın aynı ayına göre %11,87 oranında artarak 2008 yılının Ekim ayından beri en yüksek artışını kaydetmişti. Uzunca bir süreden sonra da çift haneli değerlere ulaşan tüketici fiyatlarındaki yıllık artış gündemdeki yerini tekrar kazanmayı başarmıştı.

Ağustos’ta aylık enflasyon %0,52; yıllık enflasyon ise %10,68 oldu

Ancak sonrasındaki dönemde, özellikle gıda fiyatlarındaki yüksek seyrin kontrol altına alınması ve sektörde fiyatlara yönelik spekülatif hareketlerin baskılanmasının başarılması ile beraber tüketici fiyatlarındaki genel seyir de yönünü aşağıya çevirmişti. Temmuz ayıyla beraber %9,79 ile tekrar tek haneli düzeye dönen yıllık enflasyon Ağustos ayı ile beraber yeniden çift haneli değerlere ulaştı. Ağustos ayında tüketici fiyatları Temmuz ayına kıyasla %0,52 oranında artarken bir önceki yılın aynı ayına göre ise %10,68 oranında artış gösterdi.

Şekil 1: 2005-Ağustos 2017 Döneminde Yıllık Enflasyon Görünümü

Gıda fiyatları fiyatlar genel seviyesinden daha hızlı artıyor

2005 yılından bu yana tüketici fiyatları genel seviyesi ile gıda fiyatlarındaki görünüm incelendiğinde, tüketici fiyatları endeksi hesaplamasında yer alan 414 maddenin %21,8’ini oluşturan gıda ve alkolsüz içecekler harcama grubundaki yıllık bazdaki artış, fiyatlar genel seviyesindeki artışı yukarı çeken bir görünüm izlemiştir. Dolayısıyla,  toplam tüketim ürünlerinin beşte birini oluşturan gıda ürünlerindeki bu artış tüketici fiyatlarındaki genel artıştan daha yüksek gerçekleşmesi, söz konusu dönemde gıda fiyatlarının enflasyon oranı üzerinde yukarı yönlü harekete sebep olduğu değerlendirmesini beraberinde getirebilir.

Ağustos ayında ad fiyatlar genel seviyesi yıllık bazda %10,68 oranında artış gösterirken gıda ve alkolsüz içecekler harcama grubundaki artış ise %11,97 olmuştur. Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış ise ulaştırma harcama grubunda kaydedildi.

Zam şampiyonu yumurta; uslu çocuk ise sivri biber

Ağustos ayında bir önceki aya göre fiyatı en fazla artış gösteren ürünlerin başında %16,85 ile yumurta gelirken yumurtayı sırasıyla kayısı ve yeşil soğan izlemiştir. Söz konusu dönemde fiyatı en fazla düşen ürünlerin başında ise sivri biber geldi. Ağustos ayında sivri biber fiyatı Temmuz ayına göre %19,81 oranında geriledi.

Ankara yine düşük enflasyonda lider

Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre fiyatların en fazla yükseldiği bölge %12,89 ile Gaziantep, Adıyaman ve Kilis illerini içine alan TRC1 bölgesi olurken fiyatlar İzmir’de %11,43 oranında, İstanbul’da ise %10,63 oranında artış gösterdi. Ankaramızda ise fiyatlar bir önceki yılın aynı ayına göre %9,93 oranında artış gösterdi. Ankara böylece, Ağustos ayında yıllık enflasyonun tek hanede olduğu tek il olarak dikkat çekti.

İlerleyen haftalarda özellikle gıda fiyatları başta olmak üzere tüketici fiyatlarındaki gelişmeler ve bu gelişmelere bağlı olmak üzere para politikası yönetiminin tutumu gözlemleyeceğimiz hususlardan olacak.

Tüm değerli okuyucularımızı çifte bayramını bir kez daha kutluyor, sonbaharın güneşli günlerinde keyifler diliyorum.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 5 Eylül 2017 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.