Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) her yılın Eylül ayında ülkemizde faaliyet gösteren girişimlerin internet erişimine sahip olma, web sitesinden hizmet verme, e-ticaret faaliyetleri gösterme, e-devlet hizmetlerini kullanma vb. durumlarını göz önüne koyabilmek için Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’nı yayınlıyor. İnternet kullanımı tüm dünyada hızla yayılıyor; siz bu cümleyi okurken dünyada internet kullanımı yaklaşık yüz kişi artış gösterdi. Türkiye’de ise faaliyet gösteren her 100 girişimde 96’sı internet erişimine sahip durumda.

Girişimlerin çalışan sayısı açısından büyüklükleri arttığında –beklendiği gibi- internete erişim oranları da artıyor. Türkiye genelinde girişimlerin internete erişim oranı %95,9 olurken 250’den fazla çalışanı olan ve büyük ölçekli olarak tanımlanan girişimlerde ise bu oran %99,7’ye kadar yükselmekte. Benzer olarak, girişimlerde bilgisayar kullanma oranı da 2016 yılına göre artış göstermiş durumda. 2016’da %95,9 olan girişimlerdeki bilgisayar kullanma oranı 2017 yılına geldiğimizde %97,2 oldu.

Ancak görünen o ki, geride kalan bir yılda bilgisayar kullanım oranını artıran girişimler bilgisayarı ve internet hizmetlerini müşterilerine ulaşmak için kullanmaktan çekinmekte. Çünkü 2017 yılına geldiğimizde Türkiye’de faaliyet gösteren her 4 girişimden birine hala internet üzerinden erişmek imkânsız. Diğer bir deyişle, söz konusu firma hakkında merak ettiğiniz bir durum olup da firma ismini arama motorlarından birine yazdığınızda ihtimal “Bunu mu demek istediniz?” diye bir uyarıyla karşılaşmanız kuvvetle muhtemel.

Web sitesine sahip olan girişimleri incelediğimizde ise geride kalan bir yılda firmaların müşterilerine hizmet vermek yerine sadece fiyat listesini içeren web siteleri hazırladığını görüyoruz. Örneğin, web sitesinde hizmet ve fiyat listelerini veren girişimlerin oranı 15 puandan fazla artarken aynı dönemde satış takibi, hizmet kişiselleştirme, çevrimiçi kayıt vb. gibi hizmetleri veren girişimlerin oranı ise 2-2,5 puan aralığında gerilemiş.

Şekil 1: Web sitesi olan girişimlerde web siteleri üzerinden sunulan hizmetler (Kaynak: TÜİK)

Elektronik ticaret dünya genelindeki hızlı büyümesini durmaksızın sürdürüyor. 2016 yılı sonu itibarıyla toplam e-ticaret cirosu 2 trilyon doları geçti. Öyle ki, Çin’de Bekarlar Günü olarak kutlanan 11 Kasım’da çevrimiçi alışveriş sitesi AliBaba, 24 saatte 18 milyar dolarlık satış hacmi ile rekor kırdı. Diğer bir deyişle, saniyede 208 bin dolarlık gelir! Böylesine büyük bir pastadan ülkemizin aldığı pay şimdilik kısıtlı. 2016 yılında e-ticaretin toplam perakende ticaret içerisindeki payı %2 civarlarında.

Bu bağlamda, bilgisayar ağları üzerinden ürün/hizmet siparişi alan girişimlerin oranı da teknolojinin hızla geliştiği günümüz dünyasında iyileşmeye ihtiyaç duyuyor. 2015 yılında bilgisayar ağları üzerinden ürün/hizmet siparişi alan girişimlerin toplam içerisindeki payı %11,9 iken 2016 yılı sonu itibarıyla bu oran %10,9 seviyesine geriledi. Bu alanda en başarılı sektör ise konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri: Bu alanda faaliyet gösteren her dört bir firmadan birisi internet üzerinden hizmet verebiliyor. Evet ama yetmez!

Yarından itibaren gecelerden daha kısa günlerinizin güneşli; uzamaya başlayan gecelerinizin ise aydınlık olması dileğiyle…

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 22 Eylül 2017 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.