“Yaz geçer, yine gelir; yaz geçer, iyi gelir sözcükler…” dizeleriyle açılan bir kitap, çalışma masamın üzerinde dururken haftanın sona erdiğini ve yeniden siz değerli okuyucularımızla bu satırlarda buluşma vaktimizin geldiğini fark ettim. Bugün takvim yapraklarına göre kış mevsiminin ilk günü. Turizm sektörü için bir “yaz mevsimi” olan geride bırakmak üzere olduğumuz sezona ilişkin genel bir değerlendirme ile kış mevsimine hep beraber hazırlanalım istedim.

Bildiğiniz gibi ülkemiz 2016 yılında türlü badirelerle uğraştı; neler olduğunu bu satırlardan defalarca zikrettik. Artık kötü olayları serdedip de onlara takılı kalmak yerine geleceğe umutla bakma zamanı olduğuna inancımız tam. 2017 yılı da bu inancın yeşerdiği bir anda geldi turizm sektörüne. Öyle bir yıl düşünün ki ülke türlü badirelerle aynı anda uğraşmak zorunda kalıyor; dört bir tarafında türlü turizm harikaları olan aynı ülke bu badireler yüzünden bir önceki sene 36 milyonu aşan turist satısında %30 düzeyinde kayba uğrasın. 25 milyona kadar düşen turist sayısı nedeniyle yaklaşık 7,7 milyar dolarlık bir gelir kaybı da bütün bunların cabası olsun. İşte böyle geçen bir yılın ardından 2017 yılı turizm sektörü için adeta bir “yaz mevsimi” oldu.

2017 yılına turist sayısında ufak gerilemelerle başlarken acaba 2016 yılının karanlığı devam edecek mi diye korktuk ancak korkumuz kısa sürdü. Nisan ayından itibaren 2016 yılına kıyasla çift haneli artış hızına erişen yabancı turist sayısı yılın ilk on ayı itibarıyla bir önceki yıla göre %28 düzeyinde arttı ve turizm gelirlerinde 2016 yılına kıyasla yaklaşık 2,5 milyar dolar artış sağlandı.

ŞEKİL1: 2015, 2016 ve 2017 Yıllarında Aylara Göre Ülkemize Gelen Yabancı Ziyaretçi Sayıları

Bu haftaki buluşmamıza da ismini verdiği gibi, turizmde yaz mevsimi olarak adlandırabileceğimiz Nisan-Eylül ayları arasındaki sezon 2017 yılında 2016 yılına göre hızlı bir toparlanmayı işaret etti. Söz konusu dönemde 2016 yılında ülkemizi ziyaret eden yabancı turist sayısı 14,4 milyon kişi iken bu sayı içinde bulunduğumuz yılda 20,2 milyon kişiye yükseldi. Tabi ki artıları söylerken eksileri de yok etmemek lazım. Şüphesiz bu toparlanma yüzümüzü güldüren nitelikte ama hala 2015 yılındaki performansımızı da yakalayamadığımızı da belirtmek gerek. Ama 2017 yılında başardığımız toparlanma geleceğe ümitvar bakmamız için şimdilik yeterli.

2017 yılının Ocak-Ekim döneminde ülkemizde misafir ettiğimiz yabancı ziyaretçilerin milliyetine baktığımızda ise geçen seneki travma nedeniyle Rusya Federasyonu’ndan gelen turistlerin sayısındaki önemli artış dikkatimizi çekiyor. Ocak-Ekim itibarıyla ülkemize gelen Rus turistlerin sayısı bir önceki yıla göre %495 düzeyinde artış gösterirken Rus turistleri sırasıyla Tayland’dan, Irak’tan ve Belarus’tan gelen turistler izliyor. Genel görünüme baktığımızda çoğunlukla şark ülkelerinden gelen turistlerde önemli artışlar gözlenirken bu ülkelerin yanında Slovakya ve Çekya’nın olması da Avrupalı turistlerin de yavaş yavaş bize karşı tutumlarının bir miktar değişmeye başladığının bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.

Ocak-Ekim döneminde Asya ülkelerinden gelen turist sayısı yıllık bazda %44 oranında artarken Avrupalı turistlerin sayısında ise yalnızca %1,6 oranında azalma yaşandı Ümit ediyoruz ki, 2018 yılı turizm sektörü için “yaz”ın devamı olacak ve Avrupalı turistlerin sayısında da artış gözlemleyeceğiz.

Son olarak, hep söylediğimi gibi, turizm sektöründe sadece turist sayısında değil endüstriyel turizme geçiş aşaması için nitelikli turist sayısında da artışı sağlamamız gerekiyor. Turizm sektöründe gelişmiş ülkeler turist başına harcama miktarlarında 1.500 dolarları aşarken turizm cenneti ülkemizde bu miktarın 650-700 dolarlarda kalması, çetin rekabette yarışın bir adım gerisinde kaldığımızın bir göstergesi.

Madem bu haftaki buluşmamıza “yaz geçer, iyi gelir sözcükler” diye başladık, o zaman birbiri ardına geldiğinde bazı anlamlara gelen sözcüklerle bitirelim. “Şimdi her şey doludizgin ve çoğul; şimdi her şey kesintisiz… Yüreğim, yepyeni bir mazi yarattı sözcüklerin gücünden…”

Kar tanelerinin sokaklarımızı süslediği keyifli bir kış mevsimi geçirmemiz dileğiyle…

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 24 Kasım 2017 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.