2017 yılı Avrupa ekonomileri için rüya gibi bir yıl olarak geride kaldı. Yatırımcıların Brexit süreci, bölgedeki farklı ekonomilerdeki peşi sıra gelecek seçimler nedeniyle tedirgin başladığı 2017 senesi Avrupa ekonomisi için son 10 yılın en iyi senesi olarak geride kaldı. Hatta bu durum kendisini sosyal medyada da bir hayli meşhur olan #Euroboom (Avrupa Patlaması) etiketiyle gösterdi.
Uluslararası kuruluşlar Avrupa’da bir hayli yavaş süren 2009 yılındaki krizden toparlanma sürecinin bu eğilimin aksine 2017 yılında bir hayli hızlandığını ve güçlü ekonomik iyileşmenin küresel büyüme ve ticaret artışında da itici güç haline geldiğini ifade ediyor. Nitekim elde ettiğimiz veriler de bu ifadeyi doğrular nitelikte: Avrupa Komisyonunun verilerine göre Avro Bölgesi %2,3’lik büyümesiyle son 10 yılda kaydettiği en iyi büyüme performansına ulaşırken Avro da Amerikan Doları karşısında sene sonu itibarıyla %13 değer kazanarak dünyanın en gelişmiş 10 ekonomisinin (G-10) para birimleri arasında en iyi performansı gösteren para birimi oldu.
Biz de bu haftaki buluşmamızda üç şekil ile bu Euroboom’u özetlemeye çalışacağız. İlk şekil biraz önce de bahsini geçirdiğimiz büyüme performansıyla ilgili. Kısa bir süre sonra resmi verileri de açıklanacak olan kişi başına gelirdeki yıllık büyüme performansına baktığımızda Avrupa Birliği, hem ABD hem de Japonya’nın önünde yer alıyor. Tahminlere göre Avrupa Birliği’nde kişi başına gelirdeki büyüme %2,3 olurken bu oran ABD’de %2,2; Japonya’da ise %1,6.
ŞEKİL 1: 2017 Yılında Avrupa Ekonomileriyle ABD ve Japonya’da Kişi Başına Gelirdeki Büyüme Oranları (Kaynak ESM)
2017 yılının Avrupa için rüya gibi geçtiğinin diğer göstergesi ise işgücü piyasalarından. Birkaç gün açıklanan taze verilere göre işsizlik oranı Avro Bölgesi’nde %8,7’ye gerilerken AB-28 ülkeleri için %7,3 seviyesine geriledi. Bu iki oranın önemi büyük: Çünkü sırasıyla Avro Bölgesi’nin işsizlik oranı Ocak 2009’dan bu yana; AB-28’in işsizlik oranı ise Ekim 2008’den bu yana görülen en düşük seviyeler.
Kasım ayı itibarıyla Avrupa Birliğine üye ülkeler arasında kaydedilen en düşük işsizlik oranı %2,5 ile Çekya’da görülürken en yüksek işsizlik oranı ise sırasıyla %20,5 ile Yunanistan’da ve %16,7 ile İspanya’da görüldü.
Aşağıdaki şekilden de göreceğiniz üzere işsizliğini düşürme noktasında bu sefer ABD ve Japonya da Avrupa ekonomileri kadar başarılı. ABD’de Kasım ayı itibarıyla işsizlik oranı %4,1 ile 2000 yılından bu yana görülen en düşük seviyede seyretmeye devam ederken Japonya’daki Kasım ayı itibarıyla %2,7’lik işsizlik oranı da son 24 yılın en düşük seviyesi.
ŞEKİL 2: 2000 Yılından Bu yana Avrupa, ABD ve Japonya’da İşsizlik Oranının Seyri (Kaynak: Eurostat)
Avrupa için rüya gibi geçen senenin, bu haftaki köşemizde paylaşacağımız son göstergesi ise ekonomik güven endeksi. Avrupa’da ekonomik güven endeksi Aralık ayı itibarıyla da yükselişine devam ederken 116 değerine yükseldi. Bu değer Avrupa’da son 18 yılda görülen en yüksek değer: Ekonomik güven endeksi en son Ağustos 2000’de 116,4 değerini görmüştü.
ŞEKİL 3: 2000 Yılından Bu yana Avrupa’da Ekonomik Güven Endeksinin Seyri (Kaynak: Avrupa Komisyonu)
Avrupa’daki bu iyimser görünüm 2018 yılında da bu ölçüde devam eder mi bilinmez ama 2017 yılının tüm belirsizliklere rağmen Avrupa için rüya gibi bir sene olarak geride kaldığı bir gerçek.
Güzel bir hafta olsun.
Bu yazı 12 Ocak 2018 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.