Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) geride bırakmak üzere olduğumuz haftanın ortasında yılın ikinci ayına ilişkin Konut Satış İstatistiklerini bizlerle paylaştı. İstatistiklere göre Şubat ayında Türkiye genelinde konut satışları geçen yılın aynı ayına göre %5,4 azalırken ipotekli konut satışlarında bu azalış oranı %27,8’i buldu.

TÜİK’in her ay açıkladığı Konut Satış İstatistikleri, ekonomimizde büyük bir öneme sahip olan gayrimenkul ve dolayısıyla inşaat sektörü için önemli bir gösterge olarak karşımıza çıkıyor. 2017 yılının tamamında ülke genelinde konut satışları %5,1 düzeyinde, ipotekli konut satışları ise %5,2 düzeyinde artış göstermişti. Konut satışları Ekim, Kasım ve Aralık aylarındaki gerilemenin ardından 2018 yılına mütevazı bir artış oranıyla başlasa da ipotekli konut satışlarındaki keskin azalış dikkatleri çekti. 2018 yılının Ocak ayında ülke genelinde konut satışları %1,7 artsa da ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %20,3 oranında azalış gösterdi.

Düşüş serisine Ocak ayıyla beraber son veren konut satışları Şubat ayıyla beraber kendini yeniden suyun altında buldu. Bu haftaki buluşmamızın girişinde, Şubat ayı itibarıyla Türkiye genelinde konut satışlarının geçen yılın aynı ayına göre %5,4 azaldığını, bu azalışın ipotekli konut satışlarında %27,8’i bulduğunu sizlerle paylaşmıştım. 2017 yılı büyüme oranlarını merakla ve ilgiyle beklediğimiz şu günlerde, yüksek gerçekleşmesini öngördüğümüz büyüme oranının 2018 yılında da devamlılığının sağlanması için gerekli olan inşaat ve gayrimenkul sektörlerinin güçlü görünümünün konut satışları itibarıyla bir miktar sekteye uğraması ise düşündürücü.

ŞEKİL 1: Ocak 2016-Şubat 2018 Döneminde Türkiye Genelindeki Konut Satışlarındaki Yıllık Bazda Değişim

Yukarıdaki grafikte ele aldığımız dönem itibarıyla toplam konut satışlarının ortalama %33’ünü oluşturan ipotekli konut satışlarındaki çift haneli azalış oranları hiç şüphe yok ki ülke genelindeki konut satışlarını da olumsuz yönde etkiliyor. Tüm ekonomi çevrelerince özellikle ipotekli konut satışlarında yaşanan bu düşüşün öncelikli sebeplerinden birisinin yüksek seyreden konut kredisi faiz oranları olduğu değerlendiriliyor.

Sayın Cumhurbaşkanımızın 15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan hain darbe girişiminin hemen ardından bankalara yapmış olduğu düşük faiz çağrısı bir süre etkili olmuş; konut kredisi faiz oranları aylık %0,92’ye kadar gerilemişti. Ancak sadece bir ay bu rakamda kalan oranlar sonrasında tekrar yükselmeye başladı. En son 2016 Haziran’da yüzde 1,15 olan konut kredisi faiz oranları aradan geçen 20 ay sonrasında tekrardan bu rakama ulaştı. 2018 yılının Şubat ayında %1,15 ile yeniden aynı seviyeye ulaşan konut kredisi faiz oranları son 22 ayın en yüksek seviyesinde seyrederek ipotekli konut satışlarında gözlemlenen azalışın da temel sebeplerinden birisini teşkil ediyor.

ŞEKİL 2: Ocak 2016-Şubat 2018 Döneminde Konut Kredisi Faiz Oranları

Gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren girişimciler ve yöneticiler neredeyse son 2 yılın en yüksek seviyesinde seyreden konut kredisi faiz oranlarının konut satışlarını olumsuz yönde etkilediğini ifade ediyorlar. Bireylerin konut alımı için borçlanma maliyetini oluşturan faiz oranlarının daha aşağıya çekilmesiyle özellikle ipotekli konut satışlarının yeniden güçleneceği değerlendirilirken proje sahiplerinin faiz oranlarının yüksek seyrettiği bu dönemde potansiyel alıcılara sundukları kişiye özel ödeme planları ve peşin alımdaki ciddi indirim oranları gibi imkânlar ile satışları artırmayı hedefledikleri biliniyor.

Sektörün doyum noktasına ulaşıp ulaşmadığının tartışıldığı bu dönemde bir de bankaların finansman maliyetlerini yüksek seviyede tutması, önümüzdeki dönemde konut satışlarında bir miktar daha sıkıntının yaşanabileceğinin habercisi gibi görünüyor. Bu dönemde, artan inşaat maliyetleriyle beraber sektörün finansman kanalıyla desteklenmesi alımlar üzerinde oluşan baskının ortadan kaldırılması için büyük önem arz ediyor.

Bahar kendini iyiden iyiye hissettirdi. Açan çiçeklerin tadını çıkarabileceğimiz bir mevsim olması dileğiyle.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 23 Mart 2018 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.