Haber manşetlerinden takip eden değerli okuyucularımız hatırlayacaklardır; geçtiğimiz hafta içerisinde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018 yılına ilişkin Yaşam Memnuniyeti Araştırması’nı kamuoyuyla paylaştı. Araştırma bu sene ilginç sonuçları ortaya koyuyor: 2017 yılında toplumun %58’lik kısmı mutlu olduğunu beyan ederken bu oran 2018 yılında %53,4’e geriledi. Aynı dönemde mutsuz olduğunu beyan edenlerin oranı ise %11,1’den %12,1’e yükseldi.

TÜİK’in yapmış olduğu Yaşam Memnuniyeti Araştırması, bireylerin genel mutluluk algısını, toplumsal değer yargılarını, temel yaşam alanlarındaki genel memnuniyetini ve kamu hizmetlerinden memnuniyetini ölçmek, memnuniyet düzeylerinin zaman içindeki değişimini takip etmek amacıyla, 2003 yılından itibaren düzenli olarak gerçekleştiriliyor. Bununla birlikte, detaylarına yazının takip eden kısımlarında değineceğim Dünya Mutluluk Raporu ise 156 ülkede farklı kriterler bazında mutluluk düzeylerini bir endeks olarak yayınlıyor. Literatürde mutluluk iktisadı olarak da yer edinen alan temel olarak bireylerin hayattan tatmin düzeylerini, yaşam kalitesinin belirleyicilerini inceliyor ve özellikle ekonomik faktörlerin bu alandaki etkilerini araştırıyor.

Ülkemizde 2011 yılında mutlu olduğunu beyan edenlerin oranı %62,1 düzeyinde iken aradan geçen sekiz yılda bu oran 8,7 puan azalmış durumda. Aradan geçen sekiz yılda mutsuz olduğunu beyan edenlerin oranında ise 2,2 puanlık bir yükseliş söz konusu. Bahsi geçen dönemde dikkat çeken asıl husus, genel mutluluk düzeyinin orta olduğunu beyan eden oranlarda 6,5 puanlık yükseliş. Yani bundan sekiz yıl önce kendini mutlu gören bireyler mutluluk düzeyleri hakkında artık soru işaretlerine sahip.

Bireylerin hayat koşturmacasının içine en fazla dalmak zorunda kaldıkları yaşlarda mutluluk düzeyleri de geriliyor. Öyle ki, 18-24 yaşları arasındaki bireylerin %55,4’ü mutlu olduğunu beyan ederken bu oran 35-44 yaş grubunda %50,7’ye, 45-54 yaş grubunda ise %47,8’e kadar geriliyor. Benzer bir şekilde, mutsuz olduğunu beyan eden bireyler en yoğun 45-54 yaş grubuna mensup.

Yaşam Memnuniyeti Araştırması’nın sonuçlarına göre evlilik kadınlar için erkeklere kıyasla daha fazla mutluluk veren bir husus. Evli kadınların 60,7’si mutlu olduğunu beyan ederken evli erkeklerde bu oran %51,6. Araştırmanın çok dikkat çeken ve çok konuşulan sonuçlarından bir diğeri de eğitim durumuna göre mutluluk düzeyi kısmı. Öyle ki, bir okul bitirmeyen bireylerde mutluluk oranı %59 olarak gerçekleşirken eğitim düzeyi yükseldikçe mutluluk düzeyinde gerileme görülüyor.

Çalışmanın başında bahsettiğim Dünya Mutluluk Raporu’nun 2017 yılı sonu itibarıyla sonuçlarına baktığımızda ise, aralarında kişi başına gelir, sağlık durumu, seçim yapma özgürlüğü, sosyal yardımlar gibi etmenlerin yer aldığı endeks sonuçlarına Finlandiya’nın en mutlu ülke olduğunu görüyoruz. İlk sıraları yine kimselere bırakmayan İskandinavlardan Norveç ikinci, Danimarka ise üçüncü sırada yer alıyor. Ülkemiz ise 156 ülke arasında 74. sırada yer alarak mutluluk konusunda orta şekerli bir görünüm çiziyor. 2010 yılına kıyasla ülkemizin mutluluk endeksi değerinde az da olsa bir iyileşme mevcut. Öte yandan Venezuela, Suriye, Yemen, Ukrayna gibi ülkeler ise söz konusu dönemde mutluluk düzeyi en çok azalan ülkeler arasında.

Murat Menteş’in de söylediği gibi dünya çılgın bir yere doğru hızla ilerlerken bize düşen yanlış çağda yaşamanın stresi içerisindeyken kendimizi mutlu edecek şeyleri kendimiz bulmak. İyi kitaplar, iyi şiirler, sayıları giderek azalsa da iyi insanlar ve güzel kahveler bize bu konuda hayli yardımcı…

Güzel bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 27 Şubat 2019 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.