Ağustos ayının sonunda otomotiv sektöründeki satışlar için gösterge niteliğinde olan otomobil ve hafif ticari araç pazarına göz attığımızda Ağustos itibarıyla %24 olan pazardaki daralma oranının yılın ilk sekiz aylık kısmı için ise %46’ye kadar ulaştığını görmüştük.

Temmuz ayında yapmış olduğu 425 baz puanlık faiz indiriminin ardından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) Eylül ve Ekim aylarında sırasıyla 325 ve 250 baz puanlık faiz indirimlerinin ardından toplamda 1000 baz puana (%10’a) ulaşan genişleyici para politikası, kendisini kredi faiz oranlarında ve dolayısıyla satışlarda da gösterdi.

TCMB’nin verilerine göre taşıt kredileri için geçerli olan faiz oranları yılın ilk yarısı itibarıyla aylık ortalama %2,5 düzeyinde bulunuyordu. Yılın başından beri atılan adımların etkilerinin ikinci yarı itibarıyla kendisini göstermesi ardından daha dengeli bir patikaya oturan büyüme, enflasyonun baz etkisiyle birlikte tek haneli seviyeye gerilemesi, ülke priminin düşmesi ve bütün bunların ışığında TCMB’nin para politikasında daha genişleyici bir vizyon belirlemesi piyasa faiz oranlarının da gerilemesini beraberinde getirdi. Ağustos ayıyla birlikte gerilemeye başlayan taşıt kredi faizleri Eylül ayı itibarıyla aylık ortalama %1,50 seviyesine kadar gerilerken Ekim ayında ortalama %1,30 düzeylerini gördü. Geçtiğimiz günlerde ajanslara düşen bir haber, Kasım ayı başı itibarıyla taşıt kredi faizlerinin %1,27 ile yaklaşık son 2 yılın en düşük seviyesine gerilediğini ifade ediyor.

Taşıt kredi faiz oranlarında Eylül ve Ekim aylarında görülen bu gerilemeyle birlikte geçtiğimiz yılın güz aylarından itibaren bir hayli sıkıntı çeken otomotiv sektöründe de hareketlenme gözlemleniyor. Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin verilerine göre Eylül ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı ayına göre %82 büyürken söz konusu dönemde satışlar yıllık bazda 23 bin adetten 42 bin adede yükseldi. Aynı dönemde otomobil satışları ise geçtiğimiz yılın Eylül ayına göre iki katına çıkarak 35 bine yükseldi. Böylece 2019’un başından itibaren yıllık bazda gerileyen otomobil ve hafif ticari araç pazarı ilk defa yönünü yukarı çevirmiş oldu.

Faiz oranlarındaki gerilemenin Ekim ayında da devam etmesiyle otomotiv sektöründe görülen hareketlenme de sürüyor. Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %82 büyüyen otomobil ve hafif ticari araç pazarı Ekim ayında ise %127,5 gibi önemli bir oranda artış gösterdi. 2018 yılı Ekim ayında toplam 21 bin 571 olan otomobil ve hafif ticari araç pazarı satışları 2019 yılı Ekim ayına gelindiğinde ise 49 bin 75’e yükseldi. Aynı dönemde otomobil satışları ise %138 düzeyinde artış ile 17 binden 40 bine yükseldi.

Yılın Ocak-Ekim dönemi dikkate alındığında ise otomobil ve hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı dönemi dikkate alındığında %32 daralırken toplam satış adedi ise 330 bin 384 oldu.

Piyasalarda 2019’un kalan iki ayı için TCMB’nin faiz indirimine bir miktar daha devam edeceği görüşü hâkim. Türk Lirası’ndaki oynaklığın azalmasıyla birlikte Eylül ve Ekim aylarında baz etkisiyle birlikte tek haneli seviyeye gerileyen enflasyon oranında mevcut tek haneli seviyelerin korunma beklentisi Merkez’in daha ılımlı bir şekilde faiz indirimini de beraberinde getirebilir. Merkez’in faiz indirimine devam edeceği beklentisiyle birlikte otomotiv sektöründe faaliyet gösteren firmaların yıl sonundaki kampanyalarının getirmesi beklenen hareketlilik, sektör temsilcilerinin mevcut durumda 330 bin olan mevcut toplam satışların yıl sonu itibarıyla 400 binin üzerine çıkabileceği beklentisine sahip olmasına vesile oluyor.

Güzel bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 13 Kasım 2019 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.