Aslında hayır ancak kısmen evet. ¨Espresso | Hızlı ve Faydalı¨nın bu sayısında Uluslararası Standartlar Teşkilatının (İngilizce kısaltmasıyla; ISO) 1947 yılında İsviçre’nin Cenevre kentinde kurulmasıyla birlikte teknik ve teknik dışı alanlardaki standartları belirlediği bir nevi sertifikasyon sistemine değinelim. İlanlarda, reklamlarda görüyoruz, ISO kodunun arkasına gelen bilimum sayıları: 9001, 20001, 14001, 18001 gibi… Peki bu sayılar neyi ifade ediyor? ISO Belgeleri ne işe yarıyor? Kahveleri hazırlayın, bu haftaya başlıyoruz.

Az önce de söylediğim gibi, ISO Uluslararası Standartlar Teşkilatının İngilizce kısaltması. İkinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından dünyanın yeniden şekillendiği dönemde ortaya çıkan uluslararası kuruluşlardan birisi olan ISO, kendi resmi sitesindeki tanımıyla elektrik ve elektronik mühendisliği alanının dışında, teknik ve teknik dışı dallarda standartların belirlenmesi çalışmalarını uluslararası zeminde yürütmek gayesinde bir kuruluş.

¨Peki bu gayeye ne ihtiyaç var?¨ sorusu aklında canlananlar da olabilir aramızda. Gelin bu soruya tersinden düşünerek cevap verelim. Her ne kadar son dönemde sekteye uğrasa da dünyada özellikle uluslararası bir vizyon ihtiva eden işlerde tarafların söz konusu işin niteliği hakkında eş bilgiye sahip olabilmelerinin yolu standartlardan geçer. Yani dünyanın diğer ucundaki bir kimse de, ben de, bir işin belli bir standartta yapıldığına ikna oluyorsak hem karşılıklı kontrol ve enetim süreçleri iyileşir hem de iş sürecindeki zararlar minimuma girer.

Bu iknayı nasıl sağlayabiliriz? İşte burada da karşımıza farklı kodlarla belirlenen standart belirleme süreçleri çıkıyor. ISO, farklı alanlardaki standartları kendi belirlediği kodlarla niteleyerek uluslararası bilinirliğini ve kabul edilebilirliğini sağlıyor. Bunlardan en bilineni ISO 9001 standardı, kalite yönetimini ifade ettiği için ¨ISO belgeli¨ ürün veya hizmetler kaliteli olarak kabul edilmekte ancak söz konusu ürün veya hizmetin 9001 belgesine sahip olup olmadığı aslında kalite yönetim süreçlerinde başarılı olup olmadığını belirler.

Birkaç örnek vermek gerekirse: ISO 22000 gıda güvenliği alanını nitelerken, ISO 14001 çevre yönetim standartlarını, ISO 2108 kitap numaraları standartlarını, ISO 2720 fotoğrafçılıkta kullanılan filmlerin hassasiyet standartlarını, ISO 13485 medikal ürünlerin standartlarını, ISO 45001 ise iş güvenliği standartlarını niteliyor. Dememiz o ki sayın okuyucu, uluslararası bir standart kuruluşu tarafından denetlenerek verilen belgelere sahip ürün veya hizmetler, söz konusu standartların gereğini karşıladıkları için muadillerinden daha kaliteli kabul edilebilirler. Ancak söz konusu standartlara sahip olmaları tek başına kaliteli oldukları anlamına gelmez.

Kahvelerimiz bitti mi? O halde bir sonraki sayıda görüşmek dileğiyle. Afiyet olsun. 🙂