2016 yılı gerek küresel piyasalarda gerekse ülkemizde hareketli başladı. Hafta başında Çin kaynaklı hareketlenmeleri yakından izleyen piyasalar bunun ardından İran-Suudi Arabistan geriliminden etkilenen petrol fiyatlarını izledi. Yurtiçinde ise tüketici fiyat endeksi verisi ile kur hareketleri yakından izlendi.

Küresel Ekonomi

• Haftaya Çin’deki imalat sanayi haberleriyle başladık. Yeni yılın ilk işlem günü öncesinde açıklanan özel sektör imalat PMI değeri Aralık ayında 48,2’ye gerileyerek beş ay üst üste daralmaya işaret etti. 1 Ocak günü açıklanan Çin resmi imalat PMI değeri de Kasım’daki 49,6 değerinden Aralık ayında 49,7 değerine yükselerek imalat sanayinde hala sıkıntıların devam ettiğini gösterdi (Duman, 2015, Çin İşi).
• Bu gelişmelerin ardından Çin Borsası CSI 300 önce Pazartesi günü daha sonra da Perşembe günü yüzde 7 oranında geriledi. Bunun üzerine borsadaki işlemler günün geri kalan kısımlarında durduruldu.
• Çin Yuanı yılın ilk haftasında %2 oranında değer kaybederek Nisan 2011’den bu yana en düşük seviyesine geriledi. Çin Merkez Bankası’nın aşırı volatiliteyi engellemek için döviz piyasasına müdahale ettiği ve etmeye devam edeceği açıklandı.
• Hafta içerisinde iki kez, panik satışlarını engellemek için işlemleri durdurulan Çin Borsası’nda kullanılan devre kesici uygulamasının yatırımcılarda tersine etki yaptığı ve borsanın kapatılacağı korkusuyla satışların ağırlaştırıldığı nedeniyle durdurulduğu açıklandı.
• Çin’de döviz rezervleri 2015 yılında 23 yıl aradan sonra ilk defa yıllık bazda geriledi. 2015 yılında Çin’in döviz rezervleri 3,33 trilyon dolara geriledi.
• Dünya Bankası 2016 için geçen Haziran ayında yaptığı yüzde 3,3’lük küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 2,9’a çekti.
• ABD’de tarım dışı işsizlik istihdam Aralık ayında 292 bin artarak beklentilerin çok üzerinde geldi. Bu sonuçla beraber 2015 yılı tarım dışı istihdamda 1999’dan beri en iyi ikinci sene olarak kayda geçti. ABD’de işsizlik oranı ise %5 düzeyinde gerçekleşti.
• Avro Bölgesi’nde imalat PMI değeri Aralık ayında 53,2 değerine yükselerek son 20 ayın en güçlü yükselişini yaptı. Nisan 2014’ten beri imalat sanayi Yunanistan dahil tüm Avro Bölgesi üye ülkelerinde genişlemeye işaret etti.
• Avro Bölgesi’nde ekonomik güven endeksi Aralık ayında Kasım ayındaki 106,1 değerinden 106,8 değerine yükselerek Nisan 2011’den bu yana en yüksek seviyesini gördü.
• AB-28 ülkelerinde Kasım ayı işsizlik oranı yüzde 9,1 olarak açıklanırken söz konusu dönemde Avro Bölgesi’nde işsizlik oranı ise yüzde 10,5 olarak kaydedildi.
• İran ile Suudi Arabistan arasındaki gerginlik petrol fiyatlarını bir miktar artırsa da ABD’de rekor düzeyde çıkan petrol stok verisi nedeniyle petrolün varil fiyatı 34 dolara kadar geriledi. 8 Ocak itibarıyla WTI petrolünün varil fiyatı 33,6 dolar iken Brent petrolün varil fiyatı ise 34,1 dolardan işlem görmekte.

Türkiye

• 2015 yılı enflasyonu %8,81 oranında gerçekleşti. 2015 yılında yıllık bazda en yüksek artış Lokanta ve Oteller harcama grubunda görülürken bu harcama grubunu Çeşitli Mal ve Hizmetler ile Eğlence ve Kültür izledi.
• TCMB Başkanı Erdem Başçı, 2015 yılı enflasyon hedeflemesinin tutturulamamasının ardından Bakanlar Kurulu’na sunum yaptı. Başkan Başçı, açıklanan yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabileceğinin altını çizerken mevcut para politikası duruşunun enflasyon görünümüne karşı sıkı ve döviz likiditesinde dengeleyici bir rol oynadığını belirtti.
• 2015 yılında yurtiçi üretici fiyat endeksi yıllık bazda %5,71 oranında artış gösterdi.
• Türk Lirası gelişmekte olan para birimleri arasında 2016 yılının hemen başında en fazla değer kaybeden para birimleri arasında yer aldı. 31 Aralık tarihinde 2,92 seviyesinden işlem gören $/TL kuru 7 Ocak’ta 3,0280 değerine kadar yükseldi. Dolar/TL kuru 8 Ocak itibarıyla 2,99 seviyesinden işlem görüyor.
• Türkiye’nin 5 yıllık CDS pirimleri 300 baz puanı aşarak 2 Ekim’den bu yana en yüksek değerine ulaştı.
• TCMB’nin brüt döviz rezervleri 2015 yılında bir yıl önceye göre 19,1 milyar dolar azalarak 92,9 milyar dolara geriledi. 2015 yılında brüt altın rezervleri ise 1,5 milyar dolar azalarak 17,6 milyar dolar seviyesinde geriledi.
• 2015 yılı Kasım ayı sanayi üretim endeksi aylık bazda %0,9 oranında azalırken yıllık bazda ise %3,5 oranında artış gösterdi ve beklentilerin altında geldi. İmalat sanayi endeksi yıllık bazda %4,3 oranında yükseldi.
• 2015 yılı Kasım ayında perakende satış hacim endeksi bir önceki aya göre %0,7 oranında, bir önceki yılın aynı ayına göre ise %3,4 oranında artış gösterdi.