“Sıcaktan erimek olduğumuz şu tatil günlerinde…” diyerek söz başlamıştım sizinle 11 Temmuz tarihinde bu köşeden buluştuğumuzda. Yar Bana Bir Tatil Medet başlığıyla paylaştığım köşe yazımda ülkemizi ziyaret eden yabancı turist sayısının geçen senenin Ağustos ayından bu yana düşüş gösterdiğini paylaşmıştım. Bu hafta hem yabancı turist hem de turizm geliri istatistiklerini takip ettik. Durum şimdilik pek de parlak görünmüyor gibi.

2016 yılının Haziran ayında ülkemize gelen yabancı turist sayısı geçen yılın aynı ayına göre %41 oranında azalırken yılın ilk yarısında ise bu azalış %28 oranında gerçekleşti. Tahmin edeceğiniz gibi, en büyük azalış Rus turistlerde yaşandı. 2015 yılının Haziran ayında ülkemize 653 bin Rus turist gelirken bu sayı 2016 yılının Haziran ayında %93 oranında düşerek 46 bine geriledi.

Yılın ilk yarısındaki görünümde de benzer sonuçlar bizi bekliyor. Yılın ilk altı aylık döneminde ülkemize gelen Rus turist sayısı %87 oranında azalırken, Rus turistleri %75 ile Libya’dan gelen, %61 ile Irak’tan gelen ziyaretçiler izledi.

ŞEKİL 1: 2015 ve 2016 Yılları Ocak-Haziran Dönemlerinde Aylık Yabancı Turist Sayıları

Turizmde yaşadığımız darboğazı bu hafta bir de turizm gelirleri çerçevesinde incelemek istiyorum. 2016 yılının ikinci çeyreği itibarıyla turizm gelirimiz geçen senenin aynı dönemine göre %35,6 oranında azalarak 5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) %77,1’i yabancı ziyaretçilerden, %22,9’u ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi.

2016 yılının ilk altı aylık kısmına bakıldığında ise turizm gelirlerimizde 3,6 milyar dolarlık bir azalış göze çarpıyor. 2015 yılının Ocak-Haziran döneminde 12,6 milyar dolar olarak gerçekleşen turizm gelirlerimiz 2016 yılının aynı döneminde %28 oranında azalarak 9 milyar dolara geriledi.

ŞEKİL 2: 2015 ve 2016 Yılları Ocak-Haziran Dönemlerinde Turizm Gelirlerimiz

2016 yılının ilk altı aylık kısmında toplam turizm gelirlerimiz kadar ziyaretçilerin kişi başı ortalama harcaması da gerileme gösterdi. 2015 yılının ikinci çeyreğinde 691 dolar olan yabancı turistlerin kişi başına ortalama harcaması 2016 yılının ikinci çeyreğinde 602 dolara gerilerken toplam kişi başına ortalama turizm gelirimiz ise söz konusu dönemde 719 dolardan 665 dolara gerilemiştir.

Bu noktada endüstriyel turizmden bahsetmekte de fayda görüyorum. Ülkeler turistik bölgelerinde odaklanmak üzere birtakım cazibe merkezleri ortaya çıkararak yabancı ziyaretçilerin söz konusu yerlerde daha fazla harcama yapmalarını hedeflemektedir. Kişi başına ortalama harcamayı artırmaya çalışan bu cazibe merkezleri ile beraber orta ve uzun dönemde ülkelerin turizm gelirleri olumlu yönde etkilenmekte.

Geçtiğimiz yıl Temmuz ayında İktisat ve Toplum Dergisi’nde okuyucularla paylaştığım yazıda 2013 yılı sonu itibarıyla kişi başına ortalama turizm gelirinin Maldivler’de 1541 dolar, Hong Kong’da 1454 dolar, ABD’de 2635 dolar olduğunu ifade etmiştim. Düşünsenize, bazı ülkeler sadece bir kişiden iki-üç katımız kadar daha fazla turizm geliri elde ediyor. Endüstriyel turizm dedikleri böyle bir şey olsa gerek!

İçinden geçtiğimiz sıkıntılı günlerin bir an önce son bulması dileğiyle…

Değerli okuyucularımıza güzel bir hafta diliyorum.

Bu yazı 29 Temmuz 2016 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.

Öne çıkan görsel: canary-network.com