Dünya Ekonomik Forumu her yıl güz mevsiminde ülkelerin birçok alt kategori bazında performansını değerlendirip rekabetçilik düzeylerini ölçen Küresel Rekabetçilik Endeksi çalışmasını yayınlıyor. Bütün bir yıl boyunca üzerine bir hayli inceleme yapılıp çalışmalar ortaya çıkarılan bu endeksin bu yılki sonuçlarına göre ülkemiz, dünyanın en rekabetçi ülkeleri sıralamasında geçen yıla göre iki sıra yükselerek 53. sırada yer aldı. İki sıra iyileşme şüphesiz olumlu bir şey ancak rekabetçilik konusunda gidecek daha çok yolumuz var.

Öncelikle raporda ülkemize ilişkin olarak 2012 yılındaki 43. sıranın hala altında yer aldığımızdan ancak özelikle son iki yılda mobil teknolojilerdeki gelişmelerin ülkemizin rekabetçilik düzeyini yukarıya taşıdığından, ekonominin güçlü duruşunun yanında keskin döviz hareketlerinin ise bir miktar belirsizlik yarattığından bahsettiğini ifade etmek gerekiyor. Kurumlardan altyapıya, makroekonomik çevreden piyasalardaki etkinliğe, teknolojik okuryazarlıktan yenilikçiliğe kadar birçok alt kategoride performansın değerlendirdiği endeks kapsamındaki birkaç alt kategorideki performansımıza değinmek faydalı olacak.

Şekil 1: 2007’den Bu Yana Küresel Rekabetçilik Endeksi’nde Ülkemizin Sıralaması (Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu)

Rekabetçilik endeksini oluşturan alt kategorilerden birkaç tanesinde geçen seneye kıyasla performansımızı bu kısımda değerlendirelim. Pazar büyüklüğü kategorisinde ülkemiz geçen seneye göre üç sıra yükselerek 14. sırada yer alırken yenilikçilik kategorisinde ise iki sıra yükselerek 71. sırada yer aldı. Son zamanlarda gündemi hayli işgal eden eğitim alanı ile ilgili olarak yükseköğretim ve iş hayatına hazırlık kategorisindeki yerimiz iki sıra iyileşerek 48.liğe çıkarken eğitim kalitesi kategorisinde ise beş sıra yükselerek 99. sırada yer aldık. Bu noktada, dünyanın en gelişmiş ekonomileri arasında yer almak, en rekabetçi ülkeleri sıralamasında çok daha yukarılarda yer almak için özellikle eğitim kategorisinde çok daha iyi bir performans göstermemiz gerektiği hepimizin malumu.

Rekabetçilik düzeyini oluşturan alt kategorilerdeki performansımızı değerlendirmeye iş dünyası ile devam edelim. Ülkemiz 2017 yılında işe başlamak için gereken prosedür sayısında 24 sıra birden yükselirken işe başlamak için gereken gün sayısında ise 11 sıra yükseldi. Firmaların AR-GE harcamalarına yapmış oldukları yatırım düzeylerine göre sıralamaya baktığımızda ülkemiz 99. sırada yer alırken firma düzeyinde teknolojik çalışmalar kategorisinde ise 46. sırada yer aldı.

Şekil 2: 2017-2018 Küresel Rekabetçilik Endeksi’nde Seçilmiş Kategoriler Bazında Ülkemizin ve Dahil Olduğu Ülke Grubu Olan Avrasya’nın Karşılaştırması (Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu)

AR-GE merkezlerimizin kalitesi dünya ile daha etkin bir şekilde rekabet edebilmemiz için henüz yeterli düzeyde değil. AR-GE merkezlerinin kalitesi kategorisinde ülkemiz geçtiğimiz yıla göre üç sıra yükselse de yalnızca 100. sırada yer alabildi. Yine kapsamlı ve sürdürülebilir bir büyümenin anahtarlarından birisi olan üniversite-sanayi işbirliğinde ülkemiz 66. sırada yer alırken bu iki gösterge rekabetçilik konusunda gidecek biraz daha yolumuz olduğunu bizlere gösteriyor.

Haftaya spor alanında çok güzel bir haberle başlamıştık, buradan haklarını tekrardan teslim etmekte fayda var. Avrupa Şampiyonası’nda finalde İngiltere’yi yenerek Avrupa Şampiyonu olan Ampute Milli Futbol Takımımızı bir kez daha tebrik ediyorum. Alkışların en büyüğü bizi çok gururlandıran takımımıza!

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 13 Ekim 2017 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.