Dünya Kupaları, her dört yılda bir düzenlenen ve futbola meraklı olsun olmasın her kesimin gelmesini büyük bir sabırsızlıkla beklediği bir organizasyonlardandır. Biz iktisatçıların dört yılda bir gelmesini merakla bekledikleri arasında ise geçtiğimiz günlerde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan İşgücü Maliyet İstatistikleri de yer alıyor. 2012’de aylık ortalama işgücü maliyeti 2.680 TL iken bu tutar 2016 yılı sonu itibarıyla 3.991 TL’ye yükseldi.

Dünya Kupalarını futbola meraklı olsun olmasın her kesimin ilgiyle takip ettiğini söyledik ama işgücü maliyet istatistikleri için aynı şeyi söylemek zor olabilir. Yolu ve ilgisi ekonomiden geçmeyen değerli okuyucularımız için işgücü maliyeti istatistiklerini TÜİK’in yardımıyla basit bir şekilde tanımlamaya çalışalım. TÜİK İşgücü Maliyeti Araştırmasının amacını, ülkemizde istihdam edilenlerin işverene toplam maliyetini ve bu maliyet unsurlarının toplam içindeki dağılımını ortaya koymak olarak ifade etmiş. Bundan hareketle bu haftaki buluşmamızda da bir çalışanın farklı sektörlerde ortalama kazancı ile çalışma saatleri üzerine değerlendirmelerde bulunacağız.

Aylık olarak işverenine en fazla maliyet unsuru oluşturan çalışanlar finans ve sigorta faaliyetleri sektöründe çalışırken bu sektörü sırasıyla bilgi ve iletişim ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörleri izliyor. Finans ve sigorta faaliyetlerinde çalışan bir bireyin işverenine aylık ortalama maliyeti 8.005 TL olurken eğitimde görev alan çalışanın maliyeti 4.873 TL, imalat sektöründe görev alan bir çalışanın maliyeti 3.786 TL olarak gerçekleşmiş. Listenin sonunda ise konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinde çalışanlar var. Bu sektörde çalışan bir bireyin işverenine maliyeti aylık ortalama 2.963 TL olmakta. İşverene maliyet sıralamasında olduğu gibi aylık brüt kazanç sıralamasında da aynı sonuca ulaşıyoruz. Finans ve sigorta hizmetlerindeki ortalama bir çalışan aylık ortalama olarak brüt 6.629 TL kazanç elde ederken konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinde yer alan bir çalışan ise aynı dönemde 2.439 TL, diğer bir deyişle finans sektöründeki çalışanın %37’si kadar kazanç elde ediyor.

Gelelim bu haftaki buluşmamızın başlığına ismini veren konuya… Sektörler itibarıyla ortalama bir çalışanın bir haftadaki çalışma saatlerine baktığımızda ilk sırayı 43,2 saatle gayrimenkul faaliyetlerinde görev yapanlar alıyor. Tüm sektörlerdeki çalışanları özdeş nitelemek amacıyla çalışma günü sayısını 5 olarak değerlendirdiğimizde gayrimenkul faaliyetlerinde görev yapan bir çalışan günlük ortalama 8,6 saat çalışırken eğitim sektöründe görev yapan bir çalışan ise günde ortalama 6,9 saat çalışıyor. Bir haftada en fazla çalışan ilk üç sektör ise sırasıyla; gayrimenkul faaliyetleri, inşaat ve konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri olarak karşımıza çıkıyor.

Öte yandan, yine sektörler itibarıyla saatlik brüt kazanç görünümüne baktığımızda ise biraz önceki görünümün neredeyse tam tersi bir durumla karşı karşıya kalıyoruz. Haftalık ortalama çalışma saati sıralamasında 17 sektör arasında 16. sırada yer alan finans ve sigorta faaliyetleri sektörü saatlik ortalama kazanç sıralamasında ise en fazla kazanan sektör oluyor. Finans ve sigorta faaliyetlerinde çalışan bir birey saatlik ortalama 41,5 TL kazanç elde ederken gayrimenkul faaliyetlerinde çalışan bir birey 20,7 TL, inşaat sektöründe çalışan bir birey 13,2 TL brüt kazanç elde ediyor. Haftalık bazda ortalama olarak en fazla çalışma saatine sahip olan ilk üç sektör en fazla saatlik kazanç elde eden sektörler listesinde ise sırasıyla 10., 16. ve 17. sektörler olarak sıralanıyor. Diğer bir deyişle, bir hafta içerisinde en çok çalışan sektörler görece en az kazanan sektörler olarak karşımıza çıkıyor.

Yeni bir yıl geldi çattı. Umuyoruz ki önümüzdeki yeni yıllar, bir gün içerisinde farklı sektörlerde çalışan bireylerin birbirinden 3 katı kadar farklılaşmadığı ücretleri aldığı yıllar olarak misafirimiz olur.

Her zamanki bitirişimizi bu hafta birazcık değiştirelim: güzel bir yıl geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 27 Aralık 2017 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.