Türkiye Bankalar Birliği’nin kamuya açıklanan ve resmi istatistik kapsamındaki verileri ülkemizin genel finansal görünümünü değerlendirmemize imkan verirken aynı zamanda da zaman serileri çerçevesinde yıllar içerisindeki değişimi de inceleyebilmemizi sağlıyor. Ülkemizin genelindeki finansal istatistikler birçok köşe yazısının konusu oluyor şüphesiz ancak biz bu haftaki buluşmamızda özellikle iller bazında istatistikleri ele alarak ilgi çekici sonuçları bu çalışmanın konusu olarak değerlendirmeye çalışacağız.

Türkiye Bankalar Birliği’nin 2016 yılı sonu itibarıyla güncel verilerine göre 2011 yılında 8 bin 100 TL olan kişi başına düşen kredi miktarı 2016 yılı sonunda iki katından fazla artarak 20 bin TL’nin üzerine yükselirken aynı dönemde kişi başına düşen mevduat miktarı ise iki katına yükselmiştir.

Bankaların il bazında şube sayısı yoğunlaşmasında –sizin de tahmin edebileceğiniz gibi- İstanbul ilk sırayı alıyor. 2016 yılı sonu itibarıyla İstanbul’da 2.929 adet banka şubesi bulunurken nüfus açısından en büyük üç şehir bu alanda da ilk üç sırayı alıyor. İlk sıradaki İstanbul’u sırasıyla 1.014 şubeyle Ankara ve 750 şubeyle İzmir izliyor. Listenin sonunda ise Bayburt var. İstanbul’da yaklaşık 3 bin banka şubesinin olduğu 2016 yılı sonu itibarıyla Bayburt’ta ise yalnızca 10 banka şubesi bulunuyor.

Bankaların şube sayısındaki farklılık kendisini şube başına düşen ortalama nüfusta da gösteriyor. Öyle ki, 2016 yılı sonunda bir banka şubesi başına ülke genelinde 7 bin 500 kişi düşerken bu sayı listenin başını çeken Şanlıurfa’da 24 bin kişi, listeni sonunda yer alan Artvin’de ise 5 bin kişi olarak gerçekleşti.

ŞEKİL 1: 2016 Yılı Sonu İtibarıyla Bir Banka Şubesi Başına Düşen Ortalama Nüfus (Kaynak: TBB)

Ankaralılar giderek daha fazla borçlandı

Yine Türkiye Bankalar Birliği’nin il bazında finansal verilerine baktığımızda kişi başına düşen mevduat ve kredi miktarlarında ilginç sonuçlarla karşılaşıyoruz. Yazının başında da söylediğim gibi, ülke genelinde 2011 yılında 8.108 TL olan kişi başına düşen kredi miktarı 2016 yılı sonu itibarıyla %151 artarak 20.327 TL’ye yükselmiş; aynı dönemde kişi başına düşen mevduat miktarında ise %100 artış gözlemlenmiş ve kişi başına mevduat 17.389 TL olmuş.

Ankara’da ise kişi başına düşen mevduat miktarı 2011 yılında 23 bin TL düzeyindeyken bu tutar 2016 yılı sonunda %63 artarak 37.706 TL’ye yükseldi. Söz konusu dönemde kişi başına düşen kredi miktarında ise mevduat miktarındaki artıştan çok daha fazla oranda bir artış görüldü ve kişi başına düşen kredi miktarı %181 artarak 37.595 TL’ye yükseldi.

Diğer bir deyişle, 2011 yılı sonunda ortalama olarak hesabında net olarak 9.729 TL’si bulunan bir Ankaralı 2016 yılı sonuna gelene kadar giderek daha borçlanmış ve hesabında yalnızca net 111 TL’si bulunur hale gelmiş.

ŞEKİL 2: 2011 ve 2016 Yıllarında İl Bazında Kişi Başına Düşen Net Bakiye (Kaynak: TBB)

Kişi başına düşen mevduat ve kredi miktarlarında 2011-2016 dönemindeki değişim bazında listenin başını çeken illerden bahsederek bu haftaki buluşmamızı bitirelim. Kilis’te kişi başına düşen mevduat miktarı söz konusu dönemde %225 artış gösterirken Kilis’i sırasıyla Hakkâri ve Siirt takip etti. Aynı dönemde kişi başına düşen kredi miktarındaki artışta ise ilk sırayı %285’lik artışla Denizli aldı. Bu alanda ise Denizli’yi sırasıyla Isparta ve Konya takip etti.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 23 Şubat 2018 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.