Hayattaki koşturmacasına bir kahve arası kadar mola verip de bu köşeyi takip eden değerli okuyucularımız hatırlayacaktır: bir süredir ülkemizdeki konut satışlarını yakın takibe almıştık.

Son dönemde inşaat sektörünün ekonomimizde lokomotif rolünü üstlenmesi ve artık televizyon reklamlarının büyük bir çoğunluğunu kaplayan konut reklamlarından da anlaşılacağı üzere gayrimenkul sektörünün yerini giderek genişletmesi; konut satışlarının da yakından takibini gerekli hale getirmişti. 2017 yılını düşüşle kapatan konut satışları Ocak ayında mütevazı bir artış gösterse de takip eden üç ayda da düşüş göstermiş; bu yavaşlamanın sonucunda Hükümetimiz de konut sektörüne ilişkin teşvikleri hayata geçirmişti.

Konut kredisi faiz oranlarının düşürülmesiyle birlikte gayrimenkul sektöründeki KDV ve tapu harcı düzenlemeleri de konut alımlarını teşvik etmeye yönelik hamlelerdi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Mayıs ayı Konut Satış İstatistiklerine göz attığımızda söz konusu hamlelerin piyasalarda bir miktar canlılık sağladığını görüyoruz. Öyle ki, Mayıs ayında ülkemizde konut satışları geçen yılın aynı ayına göre %2,7 artış gösterdi.

Hiç şüphe yok ki, söz konusu teşvik ve desteklerin etkisinin hemen ve daha büyük oranlarda gerçekleşmesini beklemiyoruz. Geçtiğimiz aylarda %35 düzeylerine kadar ulaşan ipotekli satışlardaki gerileme de Mayıs ayıyla birlikte bir miktar hız kesmiş görünüyor. Ülkemiz genelinde ipotekli konut satışları Mayıs ayında %11,7 azaldı. Aşağıdaki grafik Mayıs ayı ve Ocak-Mayıs dönemi itibarıyla 2017 ve 2018 yıllarındaki konut satışlarının görünümünü veriyor.

ŞEKİL 1: Mayıs Ayları ve Ocak-Mayıs Dönemleri İtibarıyla Ülkemizde Konut Satışları (Kaynak: TÜİK)

Teşvik ve desteklerin Mayıs ayı itibarıyla konut sektöründe yaşattığı ufak kıpırdanma bir kenara dursun, özellikle konut kredisi faiz oranlarındaki indirimle beraber bankaların bu maliyeti ne kadar sürdürecekleri soru işareti. Keza Abdurrahman Yıldırım da köşesinden bu hususa değinmiş durumda. Hâlihazırda bankaların konut kredisi faiz oranları yıllık bazda %12’nin altında iken aynı bankalarda mevduat faizleri %15, normal ticari kredi faizleri ise %22’nin üzerinde seyrediyor. Önümüzdeki dönemde bankaların konut kredisi faizlerinde 10 puanlık indirimi uzun dönemli olarak devam ettirmesi pek mümkün gözükmüyor. Keza Yıldırım da durumu “Kısa süreli bir balayı dönemi biter, hayatın gerçekleri yeniden başlar ve piyasanın normal işleyiş dinamiklerine geri dönülür” şeklinde özetliyor.

Dolayısıyla önümüzdeki dönemde konut sektörüne yönelik olarak daha yapısal özüm önerilerinin gündeme gelmesi yararlı olacaktır. Sadece konut arz etmekten ziyade artık projelerin ve yatırımların tüketici tercihlerini dikkate alacak, beklentileri doğru okuyarak işlevsel alanlar tasarlayacak ve sürdürülebilir yaşam alanları inşa edecek şekilde geliştirilmesi gerekiyor.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 22 Haziran 2018 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.