Küçük yaşlardan itibaren gözünü gökyüzüne dikmiş; sınırların ötesini hayal eden bir adam; Elon Musk… Kendi kendine kodlamayı ve yazılım programlamayı öğrenerek ilk oyununu, hem de o sevdalısı olduğu uzayla ilgili ilk oyununu, 500 dolara sattığında henüz 12 yaşındaydı.

Zihninde oluşan fikirleri, doğru zamanlarda, yenilikçi bir vizyonla hayata geçiren Musk, kurduğu SpaceX şirketiyle uzayın keşfinin insanlığın bilincini, korumak için değilse de, genişletmek için çok önemli bir adım olduğunun altını çiziyordu.

Geçtiğimiz hafta içerisinde ajanslara düşen bir haber ise bu parlayan yıldızın parıltısının bir süreliğine kesintiye uğrayacağının habercisi gibi. Elon Musk hakkındaki yolsuzluk soruşturması kapsamında Tesla’nın yönetim kurulu başkanlığından ayrılacak; kendisi ve şirketi adına toplam 40 milyon dolar ceza ödeyecek.

Peki bu cezanın perde arkasında ne yatıyor? ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar Komisyonu, Elon Musk’ın Tesla hisselerini geri toplamak ve borsadan çekmek için mali kaynak bulduğuna ilişkin açıklamasının “doğru olmadığı ve yanlış yönlendirici olduğu” suçlamasıyla dava açmıştı. Yürütülen dava sonucunda yapılan açıklamada Musk’ın, ‘davadaki suçlamaları kabul ya da reddetmeden’ kendisi ve şirketi adına 20’şer milyon dolar, toplamda 40 milyon dolar ceza ödemeyi kabul ettiği kaydedildi. 27 Eylül Perşembe günü 307,5 dolardan işlem gören Tesla şirketinin hisseleri ise gelen bu haberden sonra bu satırların kaleme alındığı an itibarıyla %14 değer kaybederek 264,7 dolardan işlem görmeye başladı.

Takvimler 2004 yılını gösterirken Harvard Üniversitesi öğrencisi Mark Zuckerberg tarafından kurulan Facebook, temel olarak Harvard öğrencilerinin birbirleriyle tanışabilmesi için kurulurken daha sonra önce Boston civarındaki okulları, daha sonra ise tüm dünyayı kasıp kavuran bir arkadaşlık sitesine dönüştü. Bugün dünya çapında 2 milyar kişinin kullanıcısı olduğu Facebook, 475 milyar dolarlık piyasa değerine sahip.

2018 yılının ilk aylarında 50 milyon kullanıcı profiline ait verilerin Cambridge Analytica veri şirketi tarafından usulsüz kullanıldığının ortaya çıkması üzerine olayla ilgili olarak Facebook’a dava açılmıştı. Verilerin güvenliği için tedbir almadıklarını ve hata yaptıklarını ifade eden Zuckerberg’in açıklamalarından sonra piyasa değeri olarak olumsuz etkilenen Facebook’a bir kötü haber de ABD’de Kasım 2016’da yapılan başkanlık seçimlerini etkilemek için haber yapıldığı iddiasıyla geldi. Tarihinin en zor zamanlarını yaşayan Facebook hisseleri, yılın ortasında %20’ye varan keskin düşüşler gösterirken piyasa değerinde ise 120 milyar dolara varan azalış kaydedilmişti. Facebook’un piyasa değerindeki kayıp ABD tarihinde halka açık bir şirketin bir günde gösterdiği en büyük düşüş olarak kayıtlara geçmişti.

Günümüzde özellikle teknolojiyle beslenen firmalar çok çabuk parlayabiliyorlar ve tüm dünyada milyonlarca, milyarlarca kişiyi etkisine altına alan hayalleri hayata geçirebiliyorlar. Ancak böylesine büyük yükselişlerin ardından yapılabilecek küçücük hataların sonuçları da en az bu yükselişler kadar büyük oluyor.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 5 Ekim 2018 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.