Ülkemizde de yeni yılın bütçe hazırlıkları Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı koordinasyonunda devam ededursun, Avrupa’da daha önce eşi benzerine çok da fazla rastlamadığımız bir inatlaşma söz konusu.

Geçtiğimiz hafta içerisinde 2019 bütçe tasarısını Avrupa Komisyonuna sunan İtalyan Hükümetine hiç beklemediği bir cevap geldi: “Hayır!” Avrupa Komisyonu Hükümetinin sunduğu bütçe tasarısını büyük kamu harcamaları ve bütçe açığı içermesini öne sürerek reddetti.

Bildiğiniz gibi, 2008 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan Küresel Ekonomik Krizin hemen ardından Avrupa’da da Yunanistan’ın başı çektiği bir bütçe krizi patlak vermişti. Aradan geçen on yılın ardından ülkeler ancak kendilerine gelmekte iken geriye yüksek bütçe açıkları ve yüksek kamu borçlanması miras olarak kaldı. Ekonomi haberleriyle ilgilenen değerli okuyucularımız anımsayacaklardır; Yunanistan bütçe krizinin ana karakteri olarak başı çekiyor. Bunun yanında İtalya’nın da aslında Yunanistan’dan pek de aşağı yanı kalır yanının olmadığını, Avrupa İstatistik Ofisinin (Eurostat) verilerine şöyle bir göz attığınızda rahatça görebilirdiniz.

İtalyan ekonomisi yüksek bütçe açığı ve yüksek kamu borçlanması gibi sorunları Yunanistan ekonomisine kıyasla gayet kabul edilebilir bir büyüklükte olmasının da faydasıyla bir süredir idare edebiliyordu. Ancak, geçen hafta bu haftaki buluşmamızın başında da dile getirdiğim gibi daha önceleri eşi benzerine çok da rastlanmayan bir restleşmenin konusunu oluşturan Avrupa Komisyonu ile İtalyan Hükümeti arasındaki inatlaşma, gözlerin yeniden yüksek bütçe açığına ve kamu borcuna dönmesine sebep oldu.

İnatlaşma diyorum çünkü beklenmedik bir şekilde İtalyan Hükümetinin bütçe tasarısını reddeden Avrupa Komisyonunun bu hamlesine İtalyan Hükümeti ise –poker jargonuyla konuşmamız gerekirse resti görerek– bütçe tasarısını değiştirmeyeceklerini ifade ederek cevap verdi. Geçtiğimiz günlerde bir radyo programında açıklamalarda bulunan İtalya Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Matteo Salvini, Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun ülkesinin 2019 taslak bütçe planını reddetmesine ilişkin olarak bütçeye yönelik önyargılı bir saldırı olduğunu ve bütçe tasarısında değişikliğe gitmeyeceklerini belirtti.

2019 yılı İtalya için seçim yılı. Haziran ayında koalisyon kurarak iktidara gelen 5 Yıldız Hareketi ve Lig partileri, seçim kampanyası sırasında vaat ettikleri emeklilik reformu, işsizlik ödeneği, vergi indirimleri gibi maliyetli kalemleri 2019 bütçesine dâhil etti. 2013 yılında toplam gelirinin %3,3’ü kadar bütçe açığına sahip olan 28 üyeli Avrupa Birliği, bu açığı kademeli olarak düşürerek 2017 yılı sonu itibarıyla %1 seviyesine kadar geriletti. Ancak, İtalya’nın aynı dönemdeki bütçe açığı ise %2,9’dan %2,4’e hareket ederek Birlik ortalamasının üzerinde seyretti. Bunun yanında kamu borcunun gelirine oranı halen %130 seviyelerinde bulunan İtalya’nın bir miktar ‘bonkör’ 2019 yılı bütçesi Avrupa Komisyonu tarafından kaygıyla karşılandı.

Bu tarz inatlaşmalar karşımıza çıktıkça halen Avrupa Birliği’nin ne denli ‘birlik’ olabildiği, ekonomide bir reçetenin birçok hasta için gerçekten de geçerli olup olmayacağı soruları zihnimizde canlanıyor.

Vesileyle, Cumhuriyetimizin 95. yaşını gururla kutluyorum.

Güzel ve mutlu bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 31Ekim 2018 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.