2018 yılının sonlarına yaklaşırken, yılın son ayında bu köşedeki buluşmalarımızda yıl genelinde Türkiye ve dünya ekonomilerinin 2018 yılını nasıl geçirdiklerine ilişkin değerlendirmelerimi sizlerle paylaşmayı amaçlıyorum. Bu doğrultuda, her zaman olduğu gibi en yakın tarihli ve kapsamlı verileri değerlendirmelerime konu etmeye çalışıyorum. Geçtiğimiz Cumartesi günü açıklanan Kasım ayı dış ticaret istatistikleri de bu haftaki buluşmamızın konusunu oluşturuyor.

Ticaret Bakanlığının her ayın ilk günü kamuoyuyla paylaştığı veri bülteni çerçevesinde dış ticaret istatistiklerinin yanında iç ticaret, esnaf ve sanatkarlar ile kooperatif verilerine de ulaşmak mümkün. Ticaret Bakanlığının Kasım ayı geçici dış ticaret istatistiklerine göre ihracatımız bir önceki aynı ayına göre %9,5 artış göstererek 15,5 milyar dolara yükseldi ve bu Ticaret Bakanı Sayın Ruhsar Pekcan’ın da ifade ettikleri gibi en iyi Kasım ayı performansımız olarak kayıtlara geçti.

Biliyorsunuz ki Ekim ayında Cumhuriyet tarihinin en yüksek değerine ulaşan ihracatımız bir önceki en yüksek değerini de yine 2018 yılı içerisinde, Mart ayında gerçekleştirmişti. Sıkıntılarla geçen 2016 yılının ardından 2017 yılında bir miktar toparlanan ihracatımız 2018 yılını rekorlarla geçiriyor. Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Berat Albayrak’ın geçtiğimiz haftalarda kamuoyuyla paylaştığı Yeni Ekonomi Programında zikredilen yılsonundaki 170 milyar dolarlık yıllık ihracat hedefi kuvvetle muhtemel gerçekleşecek. Öyle ki, Kasım ayı sonu itibarıyla son 12 aylık ihracatımız bir önceki döneme göre %7,8 artışla 168,1 milyar dolara ulaştı bile.

Kasım ayı itibarıyla açıklanan geçici dış ticaret istatistiklerinin detaylarına indiğimizde, ihracat yapımızın eşya ve pazar itibarıyla çok da değişmediğini görüyoruz. “Motorlu Kara Taşıtları” faslı Kasım ayında da en fazla ihracatımızın gerçekleştiği ürün grubu olarak karşımıza çıktı. Ocak-Kasım döneminde söz konusu fasılda yapmış olduğumuz ihracat bir önceki döneme göre %12,6 artışla 24,6 milyar dolara yükseldi ve daha şimdiden bir önceki yılın tamamında yapılan ihracat değerini de geçti.

Kasım ayında ihracat pazarlarımız itibarıyla ise görünüm çok değişiklik göstermedi. Kasım’da en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla Almanya, İngiltere ve İtalya olurken ithalatta ise ilk üç sırayı Rusya, Almanya ve Çin aldı. Söz konusu dönemde ihracatçılarımız 220 farklı pazara erişme imkanı bulurken bir süre önce belirlenen ve detaylarına yine bu köşeden yer verdiğimiz “Ticarette Yeni Yol Haritası” kapsamında belirlenen stratejik pazarlardan Meksika’ya ihracatımız %39,2 oranında, Hindistan’a ihracatımız ise %18,5 oranında artış gösterdi. Kasım ayında Latin Amerika ülkelerine ihracatımızda ise %52,8’lik ihracat artışı dikkat çekti.

Malumunuz olduğu üzere, özellikle Rusya ile olan ilişkilerimizde gündemdeki yerini koruyan yerli parayla dış ticaret konusu da Kasım ayı verilerinde ön plana çıkan hususlardan birisi oldu. Kasım ayında Türk Lirası ile ihracat işlemlerini gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 174’e yükselirken aynı dönemde ithalat işlemlerinin gerçekleştirildiği ülke sayısı ise 110 oldu. Kasım ayında Türk Lirası ile yapılan ihracatın değeri bir önceki yılın aynı ayına göre %17,7 artış gösterirken söz konusu dönemde yerli parayla yaptığımız dış ticaretin hacmi de 10,1 milyar TL’ye ulaştı.

Güzel ve mutlu bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 5 Aralık 2018 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.