Yıl sonuna yaklaşıyoruz. Diğer ekonomik verilere göre biraz daha gecikmeli gelen büyüme verisi, yılın bu dönemlerinin gündemini oluşturan konuların başında geliyor. Hafta başında, Temmuz-Eylül dönemini içeren yılın üçüncü çeyreğine ilişkin büyüme verileri açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) hesaplamalarına göre Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte, bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,6 büyüdü. Bunun yanında, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi ise bir önceki çeyreğe göre %1,1 azaldı.

Türkiye ekonomisi, 2016 yılında yaşanan terör saldırıları ve hiçbir zaman unutulmayacak 15 Temmuz hain darbe girişimi nedeniyle 2016 yılını biraz bulutlu geçirmişti. Hain darbe girişiminin de rastladığı 2016 yılı üçüncü çeyreği, Türkiye ekonomisinin 27 çeyreklik üst üste büyüme serisinin de sonu olmuştu. Söz konusu sıkıntılardan hızla toparlanmayı bilen ekonomimiz, hemen 2017 yılının başıyla beraber yine güçlü büyüme performansına ulaşmıştı. Öyle ki, 2017 yılının ilk iki çeyreğinde sırasıyla %5,3 büyüyen ekonomimiz, üçüncü çeyrekte ise %11,5’lik büyümeyle en hızlı büyüyen ülkeler sıralamasında yer almıştı. Sıkıntılarla geçen 2016 yılının %3,2’lik büyümeyle kapatan Türkiye ekonomisi 2017 yılının sonunda ise %7,4 büyümeyi başarmıştı.

2018 yılına da güçlü büyümeyle başlayan Türkiye ekonomisinde, büyümedeki bu hızın yerini daha dengeli ve daha da önemlisi daha sürdürülebilir bir büyüme patikasının alması zaten bekleniyordu. Öyle ki, keskin döviz kur hareketleri nedeniyle çok ama çok sıcak geçen Temmuz ayında kamuoyunun karşısına çıkan Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Berat Albayrak da önümüzdeki dönemde ekonomi politikalarında Türkiye ekonomisinin istikrarlı ve sürdürülebilir büyümesinin önceliklendirileceğini duyurmuştu. Bunun için maliye politikasının, son dönemlerde başımıza bir miktar dert açan enflasyonla mücadeleye katkı sağlayacak şekilde tasarlanacağını duyuran Sayın Bakan, yapısal reformlarla birlikte ekonomimizin daha istikrarlı bir patikada büyümesini hedeflediklerini açıklamıştı.

2018 yılının üçüncü çeyreği, dönem içerisinde yaşanan keskin kur hareketleri ve fiyat davranışlarının da bozulmasıyla beraber büyüme açısından görece zayıf bir performans gösterdi. Bir önceki yılın aynı çeyreğinde %11,5 büyüyen ekonomimiz bu çeyrekte ise %1,6 büyüdü. Üçüncü çeyrekte gerçekleşen bu büyüme oranı, piyasa beklentileri olan %2 seviyesinin biraz altında.

Bir önceki yılda ülkemizi dünya sıralamasında ilk sıraya taşıyan güçlü büyümemizin kaynağı güçlü gelişen iç talep olmuştu. Bu çeyrekte zayıflayan büyüme oranının bileşenlerinde ise stoktaki değişikliklerin 5,6 puanlık kayba yol açması dikkat çekiyor. Hanehalkı tüketimi büyümeye 0,7 puan katkı sağlarken kamu harcamaları ise 0,9 puanlık katkıda bulundu. Üçüncü çeyrekteki büyümenin sevindirici yanlarından birisi ise net ihracatın büyümeye 6,7 puanlık güçlü bir katkı sağlaması oldu.

Beklentiler dördüncü çeyrekte büyüme oranının daha da yavaşlayacağını, hatta belki de eksiye düşeceğini gösteriyor. Bu beklentiler ışığında, yılın ilk 9 ayında %4,5 olan büyümemizin yıl sonunda %3 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörmek mümkün.

Güzel ve mutlu bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 12 Aralık 2018 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.