Geride bırakmak olduğumuz haftanın başında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) sonuçlarını bizlerle paylaştı. TÜİK’in açıkladığı verilere göre Temmuz ayında tüketici fiyatları bir önceki aya göre %1,36 artış gösterirken yıllık enflasyon ise Haziran’daki %15,72 seviyesinden yükseliş göstererek %16,65 oranında gerçekleşti.

Hepimizin yakından takip ettiği –ve hatta pazarda, markette vs. derinden hissettiği– gibi enflasyon 2018 yılının güz aylarında bir hayli cep yakmıştı. Ekim ayında %25,24’e kadar yükselen yıllık enflasyon 2019 yılına da görece yüksek seviyelerden giriş yapmıştı. Mayıs ayıyla birlikte çekilme gözlemlenen yıllık enflasyon Haziran ayında ise %15,72’ye kadar geriledi. Temmuz ayında bir önceki aya göre fiyat seviyesi en çok artış gösteren harcama grubu %4,46’lık artışla ulaştırma olurken bu harcama grubunu %4,24 ile ev eşyası grubu izledi. Uzunca bir süre enflasyon oranındaki yukarı yönlü baskının öncelikli sebeplerinden olan gıda fiyatları ise Temmuz ayında bir önceki aya kıyasla %1,11 düzeyinde geriledi. Aşağıdaki şekil, 2017 yılının başından bu yana yıllık enflasyon oranındaki görünümü içeriyor.

ŞEKİL 1: Ocak 2017-Temmuz 2019 Döneminde Ülkemizde Yıllık Enflasyon Oranı 

Temmuz ayında TÜFE hesaplamasına giren toplam 418 maddeden 48’inin ortalama fiyatında değişim olmazken 264 maddenin ortalama fiyatında ise artış gözlemlendi. Yıllık bazda baktığımızda fiyatı en çok artan harcama grubu %25,41 ile ev eşyası olurken gıda fiyatlarındaki yıllık artış oranı Temmuz ayı itibarıyla %18,21 olarak gerçekleşti.

Temmuz ayı itibarıyla %16,65 olarak gerçekleşen yıllık enflasyonun 4,28 puanlık payı gıda ve alkolsüz içeceklerdeki fiyat artışından kaynaklanırken bu harcama grubunu 2,44 puan ile ulaştırma ve 2,34 puan ile konut takip etti. Söz konusu üç harcama grubu tüketicilerin harcama yapısını incelediğimizde tüketim harcamalarından en yüksek payın ayrıldığı ilk üç grup olarak karşımıza çıkıyor.

En düşük yıllık enflasyon Ankara’da

TÜİK’in yayınladığı TÜFE verilerinde ayrıca İstatistiki Bölgeler itibarıyla tüketici fiyatlarının nasıl değiştiği de yer alıyor. Buna göre, Temmuz ayında tüketici fiyatlarının geçen yılın Temmuz ayına kıyasla en az artış gösterdiği il %13,54’lük artış ile Ankara oldu. Söz konusu dönemde tüketici fiyatlarının ülke genelinde en fazla artış gösterdiği istatistiki bölge ise Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan’dan oluşan TRA2 Bölgesi oldu.

Ülke geneline baktığımızda sadece 12 ilde tüketici fiyatları, fiyatların ülke genelindeki artış oranı olan %16,65’ten daha düşük oranda artış gösterdi. Aşağıdaki şekilde, koyu kırmızıyla boyalı iller yıllık enflasyon oranının %18 ve üzerinde gerçekleştiği iller olurken açık yeşil ile boyalı iller ise %14 ile Temmuz ayı yıllık enflasyon oranı olan %16,65 arasında fiyat artışlarının gözlemlendiği iller olarak karşımıza çıkıyor.

ŞEKİL 2: 2019 Yılı Temmuz Ayında Tüketici Fiyat Artış Oranlarının İller İtibarıyla Görünümü

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 9 Ağustos 2019 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.