Geçtiğimiz yılın bu zamanlarından itibaren, 90’lu yıllarda o ‘canavar’a benzetilen hallerini hatırlatan bir şekilde, tüketicilerin ceplerini yakmakla kalmayıp kavurmaya başlayan enflasyon oranı yakın dönemde bir hayli üzerine düşülen ekonomik göstergelerden birisi haline geldi.
Gerek ücret artışlarında dikkate alınması gerekse de özellikle son zamanlarda tüketim ürünlerine gelen zamlar sonucunda artık Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) açıklandığı günler merakla bekleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumuna göre (TÜİK) tüketici fiyatlarındaki artış oranı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,86 düzeyinde gerçekleşirken bu ürünlerdeki yıllık artış oranı ise %15,01 seviyesinde gerçekleşti. Siz değerli okuyucularımız hatırlayacaksınızdır; 2018 yılının Ağustos ayında %17,9 olan yıllık enflasyon Eylül ayında 6 puan birden artarak %24,52’ye yükselmiş, bu keskin yükseliş Ekim ayında da hız kesmemiş ve yıllık enflasyon oranı %25,24 ile son 15 yılın en yüksek seviyesine yükselmişti. Hemen ardından Enflasyonla Topyekün Mücadele adımları atılarak enflasyonun ateşi bir miktar kesilmiş olsa da tüketici fiyatlarında yıllık bazdaki artışın halen görece yüksek seyretmesi tüketicileri zorlayan bir husus olarak karşımıza çıkıyor.
ŞEKİL 1: 2018 Yılının Başından Bu Yana Tüketici Fiyatlarındaki Yıllık Değişim Oranları

Ağustos ayında %15,01 ile geçtiğimiz yılın Mayıs ayından bu yana en düşük seviyesine gerileyen yıllık enflasyon oranının bileşenlerine baktığımızda, söz konusu dönemde bir önceki yılın aynı ayına kıyasla en yüksek fiyat artışı %41,42 ile alkollü içecekler ve tütün ürünlerinde gerçekleşti. Geçtiğimiz dönemlerde enflasyon üzerinde en büyük baskıyı oluşturan harcama gruplarının başında gelen gıda fiyatları ise Ağustos ayında %17,22 düzeyinde artış gösterdi. Aşağıdaki şekilde Ağustos ayında %15,01 düzeyinde gerçekleşen yıllık enflasyon oranına harcama gruplarının yapmış olduğu katkıları görebiliyoruz.
ŞEKİL 2: 2019 Yılı Ağustos Ayı Yıllık Enflasyon Oranının Harcama Grupları İtibarıyla Görünümü
Kaynak: TÜİK.
Ankara yine en düşük yıllık enflasyona sahip il oldu
Ağustos ayı itibarıyla tüketici fiyatlarındaki artışın farklı illere ve bölgelere göre değişimine baktığımızda ise yine Ankara’yı listenin dibinde görüyoruz. Ağustos ayında Türkiye genelinde %15,01 olarak gerçekleşen tüketici fiyatlarındaki yıllık fiyat değişimi, Ankara’da ise %12,33 seviyesinde gerçekleşti. Yıllık enflasyonda Ağustos ayında ilk sırayı Van, Muş, Bitlis ve Hakkari’den oluşan TRB2 Bölgesi aldı. TRB2 Bölgesi’nde tüketici fiyatlarındaki yıllık artış oranı %18,26 olarak gerçekleşti.
Döviz kurunun yakın dönemde daha ılımlı bir seyir izlemesi fiyat artışlarının ateşini bir miktar dizginlerken tüketim ürünlerinin fiyatlarında yapılan zamlar ise Eylül ayında enflasyonda baskı oluşturacağa benziyor. Öyle ki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da (TCMB) yayınlamış olduğu Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda, Eylül ayında ulaştırma hizmetlerinde şehir içi ulaşım kalemi kaynaklı fiyat artışlarının gözlemleneceğinin altını çizdi.
Güzel bir hafta olsun.
Bu yazı 6 Eylül 2019 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.