Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) her ay yayınladığı Sektörel Güven Endeksleri, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde anket bazında değerlendirmelerde bulunarak sektör temsilcilerinin söz konusu sektörlerin görünümlerine ilişkin görüşlerini içeriyor.

Eylül ayında, çalışma bazında incelenen üç sektörde de hafif yükselişler söz konusu. Öyle ki, bir önceki aya göre hizmet sektörü güven endeksi %0,2 oranında, perakende ticaret sektörü güven endeksi %2,7 oranında, inşaat sektörü güven endeksi ise %8,3 oranında artış gösterdi.

TÜİK’in uyguladığı yönteme göre sektörel güven endeksleri 0 ila 200 arasında değer alabilmekte ve endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini göstermektedir. 2018 yılının Şubat ayından itibaren hizmet sektörü güven endeksinde önemli oranda gerilemeler gözlemlenirken perakende ticaret sektöründeki güvende 2018 yılı sonundaki toparlanma 2019 yılında kendini daha durgun bir görünüme bıraktı. İnşaat sektörü güven endeksi ise geçen yılın bu zamanlarında döviz kurundaki keskin hareketler ve hemen ardından sektörde yaşanan zayıflama sonucunda önemli bir ölçüde düşüş gösterdi. Şekil 1, 2018 yılının başından bu yana hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endekslerindeki görünümü veriyor.

ŞEKİL 1: Ocak 2018-Eylül 2019 Döneminde Sektörel Güven Endeksleri

Perakende ticaret sektörü güven endeksinin hesaplanmasında kullanılan anket sorularına eğildiğimizde, önümüzdeki üç aylık dönem için iş hacminde ve verilecek sipariş miktarında iyileşme öngörüldüğünü gözlemliyoruz. Öyle ki, Eylül ayında bir önceki aya göre tedarikçilere erilecek sipariş miktarı beklentisi %4,2 artarken aynı dönem için iş hacmi ve satış beklentisi ise %3,4 düzeyinde artış gösterdi.

Geçtiğimiz çeyreklerde büyümenin en önemli bileşeni olan ancak son dönemlerde büyümeyi aşağı yönlü baskılayan inşaat sektörünün de gelecek üç aylık dönem için beklentileri iyileşme yönünde seyretti. Eylül ayında bir önceki aya göre gelecek üç aylık dönem için satış fiyatları beklentisi %2,5 iyileşirken mevcut dönemde alınan kayıtlı siparişlerin düzeyi ise %6,6 artış gösterdi.

Sektörel güven endeksleri çalışması kapsamında inşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan temel faktörler arasında en göze çarpanı ise finansman sorunları olarak karşımıza çıkıyor. Çalışmaya katılan girişimlerin %48,7’si finansman sorunları dolayısıyla sektördeki faaliyetlerinin kısıtlandığını ifade ederken %43,9’u ise talep yetersizliğini belirtiyor. Piyasada faiz oranlarının gerilemesiyle birlikte önümüzdeki dönemde inşaat sektöründe daha olumlu bir görünüm gözlenmesi olası.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 27 Eylül 2019 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.