Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) her ay açıkladığı Sanayi Üretim Endeksi verilerine göre ülkemizde sanayi üretimi Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,4 artış gösterirken bu artış oranı sanayi üretiminin 2018 yılının Ağustos ayından bu yana gözlemlenen ilk artış olarak da dikkat çekmişti.

En son geçtiğimiz yılın Ağustos ayında %1,1 oranında artış gösteren sanayi üretimi, takip eden 12 aylık dönemde azalmış ve sanayi üretimine ilişkin zayıf bir görünüm ortaya koymuştu.

Bu satırlardaki haftalık buluşmalarımızda da takip etmeye çalıştığımız gibi, 2018 yılının üçüncü çeyreğinden itibaren Türkiye ekonomisi keskin kur hareketleri ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmayla birlikte geçmiş döneme kıyasla daha zayıf bir görünüm çizmeye başlamıştı. 2019 yılında atılan adımlarla birlikte dengelenme sürecine giren Türkiye ekonomisi, son birkaç aydır da dipten dönüşün sinyallerini veriyor. Gerek sanayi üretimindeki gerekse imalat sanayi kapasite kullanımındaki son dönemdeki gelişmeler 2019 yılının üçüncü çeyreğinden itibaren ekonomimizin yılın ilk yarısına kıyasla daha olumlu bir görünüm çizeceğinin habercisi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) açıkladığı Kapasite Kullanım Oranı verileri de bu öncü göstergelerden bir diğeri olarak karşımıza çıkıyor. 2018 yılını %74,1 düzeyinde tamamlayan imalat sanayi kapasite kullanım oranı 2019 yılıyla birlikte toparlanma emareleri göstermeye başladı ve Kasım ayı itibarıyla %77,2 seviyesine yükseldi.

Mevsim etkilerinden arındırılmış kapasite kullanım oranı da 2019 yılının başından bu yana %74’ten %76,7’ye yükseldi. Aşağıdaki şekil, 2017 yılından 2019 yılının Eylül ayına kadarki dönemde imalat sanayi kapasite kullanım oranı ile sanayi üretim endeksindeki görünümü veriyor. 2019 yılının başıyla beraber üretimde görülen toparlanma sürecini rahatlıkla görebiliyoruz.

ŞEKİL 1: Ocak 2017 – Eylül 2019 Döneminde İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı ile Sanayi Üretim Endeksi Görünümü 

Mahfi Eğilmez Hoca kendi web sitesinden yaptığı değerlendirmede, üretimdeki bu toparlanmanın altını çizerken bir yandan da bu toparlanma sürecinin kamu tarafındaki genişleyici politika vesilesiyle olduğunu ve bu durumun da önümüzdeki dönemde fiyatlama davranışlarında yukarı yönlü baskıları beraberinde getirebileceğini ifade ediyor.

Enflasyonist bir baskı oluşturmadan üretimde ve ekonomik aktivitede yukarı yönlü bir hareketlenmeyi sağlamak için, ününe giderek ün katan bir terim olarak ‘yapısal reformları’ hayata geçirmek büyük önem arz ediyor.

Güzel bir hafta olsun.

Bu yazı 29 Kasım 2019 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.