Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) her ay açıkladığı Sektörel Güven Endeksleri, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösteren girişimlerin mevcut iş durumları ile gelecek döneme ilişkin beklentilerinin bir endeks bazında değerlendirildiği verilerdir.

Endeksler hesaplanma usulü gereği 0 ila 200 arasında değer almakta ve endeks değerinin 100’den büyük olması ilgili sektördeki iyimserliği, 100’ün altı değerler ise söz konusu sektörde kötümserliği ifade ediyor.

2019 yılını bitirdiğimi bu günlerde TÜİK yılın son sektörel güven endekslerini kamuoyuyla paylaştı. Buna göre, Kasım ayında 91,3 değerini alan hizmet sektörü güven endeksi Aralık ayında %2 artış göstererek 93,2’ye yükselirken söz konusu dönemde hizmet sektöründe iş durumu, hizmetlere olan talep ve önümüzdeki dönemde hizmetlere olan talep beklentisinde görülen artışlar endeksteki bu artışın temelini oluşturdu.

Sektörel güven endeksleri kapsamında hesaplanan bir diğer endeks olan perakende ticaret sektörü güven endeksi ise Aralık ayında bir önceki aya göre %1,4 artarak 102,6 değerine yükseldi ve sektörde iyimserliğe işaret etti. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar ve mevcut mal stok seviyesi endeksleri sırasıyla %2 ve %3,4 artarak 96,9 ve 109,3 değerlerini aldı. İş hacmi-satışlar beklentisi endeksi ise %1,2 azalarak 101,8 oldu.

Geçmiş dönemde büyümenin destekleyici gücü olan ancak son dönemlerdeki daralmasıyla büyümeyi aşağı yönlü baskılayan inşaat sektöründe ise güven endeksi Aralık ayında aylık bazda %7,9 artış gösterse de endeks değerinin ancak 68,9’a yükselmesi sektördeki kötümserliğin bir süre daha devam ettiğinin bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve toplam çalışan sayısı beklentisi endeksleri sırasıyla %9,1 ve %7,2 artarak 48,6 ve 89,2 değerlerini aldı.

Özel sektör temsilcilerinin yaptıkları değerlendirmelere göre, inşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan başlıca faktörler arasında ilk sırayı finansman sorunları alırken bunu talep yetersizliği izliyor. Geçtiğimiz yılın Aralık ayına göre baktığımızda finansman sorunlarının sektördeki faaliyetleri kısıtlaması durumu zayıflarken özel sektör temsilcileri inşaat sektöründe talep yetersizliğinin daha fazla sorun teşkil ettiğini ifade ediyor.

Sevinciyle, üzüntüsüyle bir yılı daha geride bırakıyoruz. Yeni bir on yıllık dönemin kapısını aralayacağımız 2020 yılının siz değerli okuyucularımız için sağlıklı, huzurlu, mutlu ve başarılı bir yıl olmasını temenni ediyorum.

Güzel bir hafta ve güzel bir yıl olsun.

Bu yazı 27 Aralık 2019 tarihinde HaberAnkara‘da yayınlanmıştır.