Bu satırların kaleme alındığı sıralarda 100 milyon eşiğine çok yaklaşan tüm dünya genelindeki Kovid-19 vaka sayısı, söz konusu satırlar siz değerli okuyucularımıza ulaştığında çoktan bu büyük eşiği aşmış olacak. Tüm dünyayı bu denli derinden ve olumsuz etkileyen bir gelişmenin kaybeden tarafında birçok ülke, sektör, girişim vb. olurken tabii ki kazanan tarafında da yer alanlar oluyor.

Yeni tip koronavirüs hastalığını dünyamıza hediye eden (!) Çin, zorlu geçen 2020 yılını büyümeyle tamamlamasının yanına bir de uluslararası doğrudan yatırımlarını yükseltmeyi başararak dikkatleri yine üzerine çekti.

Elimizdeki verilere göre koronavirüs salgınının başlangıç noktası olarak kabul ettiğimiz Çin, yine şimdiye kadar açıklanan verilere göre 2020 yılının büyümeyle kapatan yegâne ekonomi konumunda. Dünya Bankası tahminlerine göre küresel ekonominin %4,3 oranında küçüldüğü 2020’de Çin, %2,3 büyüdü. Çin’in dolar cinsinden ekonomik büyüklüğü, 2019’da 14,7 trilyon dolar iken 2020’de 15,4 trilyon dolara ulaştı. Hiç şüphe yok ki, çok ama çok hızlı bir büyümeyle dünyanın en büyük ikinci ekonomi konumuna adeta tırmanan Çin için %2,3’lük büyüme, son kırk yılın en zayıf büyüme performansı olsa da dünya ekonomilerinin büyük bir kısmının daraldığı bir dönemde büyük bir başarı olarak değerlendirilebilir.

Küresel ekonomilerin 1929’da yaşanan Büyük Buhran’dan beri eşine benzerine rastlamadığı böyle büyük bir kriz döneminde Çin’in bir diğer başarısı ise önemli ölçüde daralan uluslararası doğrudan yatırım ortamında, ülkesine hala yatırım çekebilmesi.  Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), yayınladığı Küresel Yatırım Eğilimleri İzleme Raporu’nda Kovid-19 salgının sebebiyle yaşanan ekonomik daralmanın uluslararası doğrudan yatırımları da derinden etkilediğini ve bunun sonucunda 2020’de uluslararası yatırımların bir önceki yıla kıyasla %42 azaldığını bildirdi. 2019 yılında 1,5 trilyon dolar olarak kaydedilen küresel doğrudan yabancı yatırım hacmi bu yıl 859 milyar dolara geriledi ve 2005’ten bu yana ilk kez 1 trilyon dolar eşiğinin altında kaldı.

2020 yılında doğrudan yabancı yatırım akışı en çok gelişmiş ülkelerde azalırken bu ülkelere olan yabancı yatırımlardaki daralma %69’u buldu. ABD’deki doğrudan yabancı yatırımlar %49 azalırken bu azalışta toptan ticaret, finansal hizmetler ve imalat sektörlerindeki yatırımların azalması etkili oldu. Avrupa’daki azalış ise %66’yı buldu.

ABD ile Avrupa uluslararası doğrudan yatırımlar açısından bir hayli sıkıntı çekedursun, Çin’e olan yabancı yatırımlar, direkt olarak baktığımızda mütevazı olarak görünse de söz konusu daralmaların yanında yıldız gibi parlayan bir oranda, %4 oranında artarak 163 milyar dolara yükseldi.

Bu haftaki buluşmamızı sonlandırmadan söz konusu raporda Hindistan ve Türkiye için altı çizilen bir hususa da dikkat çekelim: UNCTAD’ın Küresel Yatırım Eğilimleri İzleme Raporu’nda ayrıca, Hindistan ve Türkiye’nin e-ticaret platformları, veri işleme ve dijital ödeme hizmetleri dahil olmak üzere dijital sektörlerde rekor sayıda yatırım çektiği vurgulandı.

Güzel ve sağlıklı bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 27 Ocak 2021 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.

---

•