Bugün itibarıyla yılın yarısına geldik bile. Büyük bir heyecanla girmeyi beklediğimiz 2022 yılının ilk günüyle son günü neredeyse aynı uzaklıkta. Biz yarım yılın ne ara geçtiğini düşüneduralım, henüz havalar yaz mevsimine merhaba demese de günler kısalmaya başladı, güz ve kışın ayak sesleri duyulmaya başladı. Küresel ekonomileri düşündüğümüzde bu ayak sesleri çok daha güçlü geliyor çünkü tüm dünyada resesyon (duraksama) kelimesi yeniden gündeme üst sıralardan girmiş durumda.

Salgın sonrası talepteki hızlı artışa rağmen arz tarafındaki sıkıntıların devam etmesi ve özellikle son dönemde Ukrayna-Rusya savaşının olumsuz etkileri, tüm dünyada enflasyonun hızlı bir şekilde yükselmesine sebep oldu. Ülkemizdeki hızlı fiyat artışları birçok çalışmaya konu oldu halihazırda. Üç gün sonra açıklanacak Haziran ayı enflasyonuyla birlikte fiyatlar genel seviyesindeki artışın süreceği bekleniyor. Keza tüm dünyada da enflasyon bir sorun haline gelmiş durumda. İktisat tercihlerin bilimi. Bir sorunla mücadele etmek için tercih ettiğiniz yöntemin maliyetlerine de katlanmak zorundasınız. Dünya, enflasyonla mücadele etmek amacıyla kısıtlayıcı para politikasını hayata geçirmeye başladı bile. Bu durum da tabii ki beraberinde ekonominin yavaşlamasına hatta duraksamasına sebep olacak.

Küresel ekonomilerde yaşanan gelişmeler ile birlikte uluslararası kurum ve kuruluşlar 2022 yılı başta olmak üzere önümüzdeki döneme ilişkin beklentilerini peşi sıra güncelliyor. Dünya Bankası, 2022 yılına ilişkin daha önce yaptığı %4,1’lik küresel ekonomik büyüme tahminini keskin bir şekilde aşağıya çekerek %2,9’a düşürdü ve stagflasyona (yani durgunluk ile enflasyonun aynı anda görülmesi durumuna) karşı uyarıda bulundu. Dünya Bankası raporunda emtia fiyatlarındaki hareketlerin savaş ile birlikte belirsiz bir hal alması, arz kesintileri, gıda güvenliğindeki olumsuzluklar gibi birçok sebebin daha sıkı finansal koşullara ihtiyaç duyurduğunu ancak bu durumun da ekonomik yavaşlamaya sebep olabileceğini ifade ediyor.

Bildiğiniz gibi ABD Merkez Bankası (FED) sıkılaştırıcı para politikasını kararlı bir şekilde uyguluyor ve önümüzdeki dönemde de uygulayacağına ilişkin sinyalleri kamuoyuyla paylaşıyor. Uluslararası Para Fonu da (IMF) buna bağlı olarak, ABD ekonomisine ilişkin yaptığı büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etti. ABD ekonomisinin 2022 yılında daha önce %3,7 büyüyeceğini öngören IMF bu tahminini %2,9’a düşürürken 2023 için yaptığı %2,3’lük tahmini ise %1,7’ye düşürdü.

Geçtiğimiz yıl %8,1 büyüyen dünyanın en büyük ikinci ekonomisi konumundaki Çin ekonomisi ise yılın ilk çeyreğinde %4,8’lik büyümeyle potansiyel büyümesinin çok uzağında kaldı. Öngörüler, Çin’deki yavaşlamanın önümüzdeki dönemde de devam edeceğine ve yılın tamamı için büyümesinin %3,3 gibi Çin için hayli düşük bir oranda kalacağına işaret ediyor.

Yılı henüz yarıladık ancak küresel ekonomilerde soğuk rüzgarlar esmeye başladı bile. Çok kullanılan bir sözle bu haftaki buluşmamızı sonlandıralım: ekonomi için kış -şimdiden- geliyor.

Güzel ve sağlıklı bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 29 Haziran 2022 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayımlanmıştır.

---