Takvimler 2019 yılının Aralık’ını gösterirken Çin’de sebebi bilinemeyen ölümler ve daha önce eşine rastlanmamış belirtiler ile tanımlanamamış bir hastalık baş gösteriyordu. Uzun sürelerce o dönemde neler olduğunu öğrenmeye çalışacağız ama hem Çin tarafının verileri yeterince şeffaf bir şekilde sağlamaması hem de Dünya Sağlık Örgütünün aksiyon almakta gecikmesi sebebiyle, dünya yüz yıl sonra yeni bir salgın ile tanışmış oldu. Tarihi meydanlar boş kaldı, üretim çarkları durdu, uluslararası ticaret durma noktasına geldi. Dünya, Kovid-19 hastalığı ile yaşamaya alışmış gözüküyor şu sıralarda. Her ne kadar dünyayla birlikte ülkemizde de vaka sayıları hızla artsa da hastalığın gölgesinde geçen günler geride kaldı gibi. Ancak Çin’den esen rüzgarlar bu sefer ekonomileri hasta etmeye aday.

Çin bilindiği üzere sıfır vaka politikası uyguluyor. Hastalığın görüldüğü yerlerde hızlı bir şekilde karantina sürecini başlatıyor. Tabii ki bu durum, başta Çin’in üretim ve finans merkezi olan Şangay olmak üzere Çin’in büyük şehirlerinde yeniden kapanma durumunu ortaya çıkarmıştı. 2022 yılının ikinci çeyreğini böyle geçiren Çin ekonomisi ilk çeyreğe kıyasla %2,6 düzeyinde daraldı. Uzunca bir süre büyüme patikasını %6 düzeyinde belirleyen, koronavirüs salgınıyla beraber bu oranı %4’lere kadar çeken Çin ekonomisi ikinci çeyrekte, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yalnızca %0,4 düzeyinde büyümeyi başardı.

Hiç şüphe yok ki, ABD’den sonra dünyanın ikinci büyük ekonomisi konumundaki Çin ekonomisinin bu denli yavaşlaması, tabiri caizse hapşırması, dünyanın kalan kısmını hasta etmeye aday gözüküyor. Bununla birlikte bir de Çin’de yaşanan emlak krizi, zaten finansmanın zorlaştığı, ABD Merkez Bankası Fed’in sıkılaştırmanın dozunu artırmayı düşündüğü, dünya merkez bankalarının faiz artırımına gittiği bir dönemde yangına benzin döküyor. Çin yönetimi, ülkede olası bir gayrimenkul krizinin önüne geçmek amacıyla 44 milyar dolar büyüklüğünde bir fon kurmayı planladığını açıkladı. Yeniden kredilendirme kolaylığını da içerecek bu fon ile gayrimenkul şirketlerinin faaliyetlerini sürdürmesi hedefleniyor.

 Bu adıma rağmen, hem Çin’de yaşanan gelişmeler hem de küresel konjonktürde resesyon seslerinin giderek daha yüksek duyulmasıyla birlikte, küresel ekonomik aktivite için öncü göstergelerden birisi olarak kabul edilen Çin limanlarına teslim edilen demir cevherinin fiyatında aşağı yönlü revizyonlar söz konusu oldu. Uluslararası yatırım kuruluşu Goldman Sachs, yavaşlama beklentilerine paralel olarak demir cevherinin ton fiyatında aşağı yönlü revizyon yaptı ve talepteki düşüşe dikkat çekti.

Öncelikli hedefi koronavirüsü yenmek olan dünya, savaş süresince tüm silahlarını ortaya koydu ancak şimdi savaş sonrasındaki süreci yönetme ve yürütme zamanı. Finansal açıdan kolay paranın sona erdiği, ortaya çıkarılan enflasyon ile mücadelenin gerektiği ve bütün bunlarla birlikte cari olarak ortaya çıkan risklerle mücadele edileceği bir döneme giriyoruz. Bakalım, bu sefer hastalığı nasıl geçireceğiz…

Güzel ve sağlıklı bir hafta geçirmeniz ümidiyle…

Bu yazı 27 Temmuz 2022 tarihinde Ticari Hayat Gazetesi‘nde yayımlanmıştır.